نور خورشید در تولید ویتامین D، جذب کلسیم  در بدن و افزایش شادابی و نشاط  ما موثر است. اما قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش (UV) بدون محافظت در برابر آفتاب، می‌تواند به پوست‌، چشم و سیستم ایمنی بدن آسیب برساند و یا باعث سرطان یا پیری زودرس پوست شود. 

در ادامه این مقاله از وبلاگ اسنپ‌دکتر با انواع روش‌های محافظت از پوست در برابر آفتاب و ضدآفتاب به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای محافظت از پوست آشنا می‎‌شوید:

خطرات ناشی از قرار گرفتن در معرض آفتاب 

آفتاب سوختگی، اولین خطر ناشی از قرار گرفتن در برابر آفتابِ زیاد‌ است. اگر زیر میکروسکوپ قوی به پوست آفتاب سوخته نگاه کنید‌، می‌بینید که سلول‌ها و رگ‌های خونی آن آسیب دیده‌اند. با آسیب مکرر در برابر آفتاب‌، پوست شروع به خشک شدن، چروکیدگی‌ و تغییر رنگ ‌می‌کند. اگرچه پوست بعد از سوختگی ضخیم‌تر به نظر می‌رسد‌، اما در واقع ضعیف شده است. آسیب مکرر آفتاب به پوست می‎‌تواند زمینه ابتلا به سرطان پوست را فراهم کند.

چگونه دربرابر اشعه‌های مضر خورشید از خود محافظت کنیم؟

دوری از آفتاب بهترین راه برای جلوگیری از صدمه آفتاب است‌، اما بیشتر ما به طور منظم به بیرون از منزل می‌رویم. بنابراین هنگام بیرون رفتن‌، این اقدامات احتیاطی را انجام دهید:

  • همیشه ضدآفتاب بزنید حتی اگر هوا ابری باشد. هر روز حداقل 15 تا 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن، ضدآفتاب را روی پوست خود بمالید و همانند مسواک زدن‌، این کار را به یک عادت تبدیل کنید.
  • در میانه روز‌، از حدود ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر‌، از قرارگرفتن در برابر آفتاب خودداری کنید. اشعه ماورا بنفش که باعث آفتاب سوختگی می‌شود‌، در این بازه زمانی قوی‌تر است. می‌توانید از قانون سایه استفاده کنید: اگر سایه شما کوتاهتر از شما است‌، اشعه خورشید در قوی‌ترین حالت خود است. 
  • برای قرار گرفتن طولانی مدت مقابل آفتاب، لباس مناسب بپوشید. لباس با آستین‌های بلند، شلوار بلند و همچنین کلاه لبه دار از شما در برابر اثرات مضر خورشید کمک می‌کند.
  • از عینک آفتابی‌ای استفاده کنید که نور ماورا بنفش را فیلتر می‌کند.

ضدآفتاب چیست؟

ضدآفتاب‌ها از پوست در برابر آفتاب سوختگی محافظت می‌کند و نقش مهمی‌در جلوگیری از نفوذ اشعه ماورابنفش (UV)  دارند. اما هیچ محصول ضدآفتابی تابش اشعه ماورا بنفش را 100٪ مسدود نمی‌کند.

اشعه ماوراء بنفش

نور خورشید شامل نور مرئی‌، گرما و اشعه ماورا بنفش است. UV به سه نوع VB، UVC و UVA تقسیم می‌شود و بر اساس طول موج طبقه بندی می‌شود

SPF در ضدآفتاب چیست؟

SPF مخفف فاکتور محافظت در برابر آفتاب است. شماره SPF به شما می‌گوید که این محصول تا چه اندازه از شما در برابر UVB‌، اشعه‌های خورشید آفتاب محافظت می‌کند. (اکثر ضدآفتاب‌ها UVA را نیز جذب می‌کنند.) هرچه تعداد SPF بیشتر باشد‌، میزان محافظت بیشتر خواهد بود. همه باید از کرم ضدآفتاب با SPF حداقل 30 استفاده کنند. اگر سرطان پوست یا پیش سرطان داشته اید‌، باید از کرم ضدآفتاب با SPF حتی بالاتر استفاده کنید. بسیاری از ضدآفتاب‌های جدید دارای SPF 45 به بالا هستند.

طبقه‌بندی ضدآفتاب‌ها و مکانیزم محافظت از نور

به‌طور کلی‌، کرم‌های ضدآفتاب بر اساس مکانیسم محافظت به دو دسته تقسیم می‌شوند. مواد آلی (شیمیایی یا ارگانیک) و غیر آلی(فیزیکی یا غیرارگانیک).

ضدآفتاب‌های ارگانیک

به طور کلی ترکیبات معطر هستند که با یک گروه کربونیل مرتبط هستند و بر اساس دامنه حفاظت به طور کلی در سه دسته طبقه بندی می‌شوند:  کرم‌های ضدآفتاب UVB (290-320nm) و UVA (320-400nm) و طیف گسترده که کل طیف (290-400nm ) را پوشش می‌دهند. 

ضدآفتاب‌های غیر آلی

اینها ذراتی هستند که اشعه ماورا بنفش را به محیط پخش می‌کنند و بازتاب می‌دهند. آنها به عنوان یک مانع فیزیکی در برابر اشعه ماورا بنفش عمل می‌کنند و طیف گسترده‌ای از ماورا بنفش را پوشش می‌دهند.

آیا استفاده از انواع مختلف ضدآفتاب بی‌خطر است؟

اگر نگران جذب ضدآفتاب از طریق پوست هستید، می‌توانید از ‌ضدآفتاب‌های غیر آلی که دی‌اکسید تیتانیوم یا اکسید روی مواد تشکیل دهنده آن‌ها هستند، استفاده کنید. با توجه به اطلاعات بنیاد سرطان پوست‌، با این وجود‌، برای انتخاب محصول مناسب باید به نوع پوست خود توجه کنید. برای افرادی که پوست حساس دارند‌، ضدآفتاب با اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم بهتر است. این مواد همچنین به طور معمول در محصولاتی برای کودکانی یافت می‌شوند که نیاز به ضدآفتاب دارند.

افرادی که بیماری پوستی دارند‌، مانند روزاسه (آکنه) یا پوست مستعد به آلرژی‌، باید از محصولاتی که حاوی رایحه‌، مواد نگهدارنده و اکسی بنزون ​​یا PABA هستند که اغلب در ضدآفتاب‌ها وجود دارد‌، خودداری کنند.

آیا کرم‌های ضدآفتاب برای کودکان بی خطر هستند؟

ضدآفتاب‌ها نه تنها برای کودکان بالای 6 ماه ایمن هستند‌، بلکه اگر به‌طور منظم در دوران کودکی استفاده شوند می‌توانند از بروز سرطان‌های پوستی در سنین بالاتر جلوگیری کنند. اخیراً‌، یك محقق گزارش داده است كه اگر به طور مرتب از كرم‌های ضدآفتاب توسط كودكان تا سن 18 سالگی استفاده شود‌، در سنین بالاتر احتمال ابتلا به سرطان پوست تا 72٪ كاهش می‌یابد.

برای کودکان زیر 6 ماه باید از لباس و سایه محافظ استفاده شود. آکادمی‌ اطفال آمریکا توصیه می‌کند در مناطقی مانند صورت نوزاد و پشت دست‌ها حداقل مقدار ضدآفتاب با SPF 15 یا بیشتر استفاده کنید.

انتخاب ضدآفتاب: دنبال چه چیزی باشید

  • داشتن طیف گسترده: از پوست شما در برابر اشعه UVA و UVB محافظت می‌کند.
  • SPF 15: ایده‌آل برای استفاده هر روز‌ و یا قرار گرفتن در معرض آفتاب به مدت کوتاه، مانند رانندگی
  • SPF 30 یا بالاتر: برای فعالیت‌های طولانی مدت در فضای باز‌، مثل کارکردن و یا ورزش‌هایی مانند پیاده روی‌، شنا و ورزش در فضای. 
  • مقاوم در برابر آب: اگر به شنا در فضای باز علاقه دارید، حتما به دنبال ضدآفتاب مناسبی باشید که ضدآب است و توسط آب شسته نشود.

همانطور که اشاره شد نور خورشید فواید زیادی برای سلامتی ما دارد، با این حال قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نورخورشید، خطرناک است و می‌تواند زمینه‎‌ساز ایجاد بیماری‎‎‌های مختلفی شود. از این‌رو آشنایی با روش‌های محافظت در برابر نور خورشید و استفاده از ضدآفتاب مناسب می‌تواند اثر بالایی در محافظت از پوست و لذت بردن از نور خورشید داشته باشد.