آنفولانزا چیست؟

آنفولانزا (Influenza) نوعی عفونت ویروسی است. مردم اغلب برای توصیف هر نوع بیماری خفیفی که علائمی شبیه به آنفولانزا دارند (مانند سرماخوردگی یا ویروس معده) از واژه‌ی آنفولانزا استفاده می‌کنند. اما آنفولانزای واقعی، متفاوت است. علایم آنفولانزا معمولا بدتر از سرماخوردگی است و بیشتر از سرماخوردگی معمولی طول می‌کشد. آنفولانزا معمولا باعث استفراغ یا اسهال در بزرگسالان نمی‌شود.

سه نوع ویروس آنفولانزا (نوع A,B,C) وجود دارد. اما این ویروس قابلیت و توانایی عجیب و نامحدودی در موتاسیون (تغییر و جهش ژنی) و تبدیل به فرم‌های مختلف دارد. انوان جهش یافته آن ممکن است سال بعد، یا حتی سه ماه بعد باعث بیماری شما شوند.

آنفولانزا چه علایمی دارد؟

آنفولانزا شبیه بیماری شناخته شده سرماخوردگی است. پس علائمی شبیه آنرا نیز دارد.

  • دردهای عضلانی مانند: کمر درد
  • تب و لرز (دمای بدن بالای ۳۸ درجه شود)
  • کسلی و بیحالی
  • سرفه (ممکن است دارای خلط باشد)
  • سرفه‌های خشک از سینه
  • مشکل در خواب
  • کاهش اشتها
  • اسهال یا شکم درد
  • گلودرد
  • درد سینه
  • آبریزش بینی
  • آفت دهان
  • تهوع و استفراغ
  • تغییر در صدا

این علایم می‌توانند شدید تر یا ضعیف تر باشند. آنفولانزا ممکن است علائم ناشناخته‌ای هم داشته باشد. علایمی که پس از دو روز از ابتلا بروز کرده و در کمتر از ۱ هفته رفع می‌شوند. سرفه کردن می‌تواند تا ۲ هفته بعد از بیماری نیز ادامه پیدا کند. تهوع و استفراغ در کودکان متداول است اما در بزرگسالان کمتر دیده می‌شود.

آنفولانزا در کودکان

کودکان زیر دوسال بیشتر احتمال ابتلا به ویروس آنفولانزا را دارند و برای آنها نیز بسیار خطرناک است. دانستن اینکه کودک شما آنفولانزا دارد، همیشه کار آسانی نیست. کودک بیمار ممکن است سست، بی‌حال و کم اشتها باشد. یا شاید نشانه‌هایی همچون سرماخوردگی یا دیگر بیماری‌های ویروسی را داشته باشد. (۱)

علائم آنفولانزا در کودکان

در این فصل که فصل آنفولانزا است اگر کودک شما نشانه‌های زیر را داشت احتمالا به آنفولانزا مبتلا شده است:

  • تب ناگهانی – ۳۸٫۳ درجه سیلسیوس یا بالاتر
  • خستگی، بی‌حالی به همراه نشانه‌هایی همچون سرفه‌های خشک و بینی گرفته

اگر نشانه هایی همچون گرفتگی بینی یا سرفه قبل از تب پدیدار شدند، به احتمال زیاد فرزند شما سرما خورده است. از دیگر نشانه‌های آنفولانزا می‌توان به زودرنج شدن، بی‌میلی و کم‌اشتهایی، گلودرد و ورم گلو اشاره کرد. آنفولانزا همچنین باعث ایجاد درد در ناحیه شکم و اسهال و استفراغ می‌شود.

چه زمانی باید فرزند خود را پیش دکتر ببریم؟

اگر نشانه‌های زیر را در کودک خود مشاهده کردید، حتما او را نزد پزشک ببرید:

  • اگر کودک شما زیر سه ماه است و تب ۳۸ درجه سیلسیوس یا بیشتر دارد. کودکان در این سن حتما باید تحت مراقب پزشک برای تشخیص عفونت‌های جدی یا بیماری‌های احتمالی قرار بگیرند؛
  • اگر کودک شما بین ۳ تا ۶ ماه سن و تب بالای ۳۸٫۳ درجه سیلسیوس یا بیشتر دارد؛
  • اگر کودک شما بالاتر از ۶ ماه سن و تب بالای ۳۹٫۴ درجه سیلسیوس یا بیشتر دارد؛
  • بیشتر از سه روز تب داشتن؛
  • سرفه‌هایی که پس از یک هفته هنوز خوب نشده‌اند؛
  • داشتن نشانه‌های آنفولانزا در صورت داشتن بیماری‌های مزمن همچون سرطان، کم خونی داسی شکل، دیابت یا ناراحتی‌های قلب، ریه یا کلیه؛
  • داشتن نشانه‌های آنفولانزا و آرتروت روماتیسمی یا کاواساکی که هر دو با آسپرین درمانی برای مدت طولای بر طرف می‌شوند؛
  • گوش درد داشتن؛
  • خس خس کردن گلو یا سخت نفس کشیدن؛
  • دوباره مریض شدن بلافاصله پس از خوب شدن و درمان آنفولانزا؛
  • کم آب شدن بدن؛

آنفولانزا و سرماخوردگی چه تفاوت‌هایی دارند؟

آنفولانزا در اثر ورود ویروس به بدن رخ می‌دهد و علائم بیماری در آن بسیار شدیدتر از سرماخوردگی است، معمولاً فرد مبتلا به آنفولانزا با مشکل تنفسی به دلیل التهاب ریه مواجه می‌شود و نیاز به مصرف آنتی بیوتیک‌های قوی و دوره درمان طولانی‌تر دارد.

اما علائم سرماخوردگی عبارت است از عطسه، سرفه، گرفتگی بینی، خستگی، سردرد و تب که معمولاً ظرف چند روز با استراحت و مصرف آنتی بیوتیک های ضعیف درمان می‌شود و فرد می‌تواند به کارهای روزانه خود رسیدگی کند.

 

با شروع فصول پاییز و زمستان، تعداد بسیاری از مردم در سراسر جهان با بیماری آنفولانزا دست و پنجه نرم می‌کنند. گرچه در باور عمومی این بیماری خطرناک نیست اما حقیقت این است که آنفولانزا می‌تواند کشنده باشد.

این بیماری عمدتا توسط ویروس‌های خانواده «ارتومیکسوویروس‌ها» ایجاد شده که خود به سه دسته (َA, B, C) تقسیم می‌گردد. ویروس آنفولانزا می‌تواند دو گروه جانوری یعنی پستانداران و پرندگان را درگیر کرده و حتی ‌در میان این دو گروه جابجا شود.

تب، تعریق، سردرد، درد عضلات و مفاصل، گلو درد، احتقان بینی، عطسه و سرفه از علائم آنفلوآنزا است و بیماری معمولا بین دو تا هفت روز ادامه می‌یابد.

بسیاری از مردم بر این باورند که عامل این بیماری سرمای هوا است. درحالی که تنها دلیل ابتلا به آنفولانزا عفونت ویروسی است که ارتباطی با هوای سرد ندارد. در فصول پاییز و زمستان عواملی مانند باز شدن مدارس و تماس کودکان با هم، تمایل بیشتر مردم به ماندن در فضاهای سرپوشیده و خشکی هوا به این ویروس‌ها اجازه پخش و تکثیر می‌دهند. به همین علت شیوع این بیماری در فصول سرد بیشتر از فصول گرم است.

براساس برآورد سازمان جهانی بهداشت سالانه حدود ۳ تا ۵ میلیون نفر به بیماری آنفولانزا مبتلا شده و از این تعداد حدود ۲۹۰ هزار تا ۶۵۰ هزار نفر در جهان در اثر ابتلا به آن جان خود را از دست می‌دهند.

 

چه افرادی در خطر مرگ در اثر ابتلا به آنفولانزا قرار دارند؟

در میان مبتلایان به آنفولانزا دو گروه سنی بیشتر از سایر گروه‌ها در معرض مرگ ناشی از این بیماری قرار دارند: کودکان زیر ۵ سال و سالمندان بالای ۶۵ سال.

افرادی که در میان این دو گروه سنی قرار دارند، در صورتی که دچار بیماری‌های قلبی-عروقی، بیماری‌های ریوی، بیماری‌های‌ نقص‌ ایمنی‌، سرطان‌ در مراحل پیشرفته و یا دیابت باشند نیز در معرض خطر مرگ ناشی از آنفولانزا قرار دارند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد افرادی که از بیماری‌های قلبی-عروقی رنج می‌برند، در زمان ابتلا به آنفولانزا ۶ برابر بیشتر از حالت عادی در معرض سکته قلبی قرار می‌گیرند.

در زمان ابتلا به آنفولانزا ممکن است افراد دچار عفونت ثانویه شوند. عفونت ثانویه در کودکان، سالمندان و بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی، بیماری‌های‌ نقص‌ ایمنی‌، سرطان‌ در مراحل پیشرفته و دیابت، به دلیل ضعف سیستم ایمنی ممکن است با خطراتی همراه باشد. در عفونت ثانویه باکتری‌ها به بدن فرد مبتلا به آنفولانزا ویروسی حمله کرده و با تشدید بیماری و همچنین ایجاد عفونت‌های جدید در حلق، گوش و بینی و همینطور ریه، سبب تضعیف بیشتر سیستم ایمنی شده و به دلیل عدم توانای بدن این افراد در مبارزه با عفونت‌های ویروسی و باکتریایی ممکن است جان خود را از دست بدهند.

 

 

آیا می‌توان از مرگ ناشی از آنفولانزا جلوگیری کرد؟

پاسخ این است که با اتخاذ کردن شیوه‌ها و راه‌های درست پیشگیری و درمان می‌توان از مرگ بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری جلوگیری کرد. یکی از راه‌های پیشگیری از مرگ، تزریق واکسن آنفولانزا در ابتدای فصل سرماست. واکسن آنفلوآنزا یک واکسن غیرفعال حاوى ویروس کشته شده آنفلولانزا است. این واکسن دستگاه ایمنى میزبان (گیرنده واکسن) را تحریک مى‌کند تا علیه ویروس آنفلوآنزا پادتن (آنتی‌بادی) بسازد.

بنا به دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت، تقریبا برای همه افرادی که بیشتر از ۶ ماه سن دارند، به ویژه افرادی که در معرض خطر هستند، می‌توانند از این واکسن برای پیشگیری از ابتلا با آنفولانزا استفاده کنند. با این حال باید توجه داشت که این پیشگیری نسبی است چرا که ویروس آنفولانزا به سبب خصوصیات ویژه ژنتیکی می‌تواند با تغییراتی در ساختار ژنتیکی و پروتئینی خود به اشکال جدیدی درآید که در مقابل واکسن مقاوم است.

گروه‌های در معرض خطر نامبرده شده در بالا، درصورت ابتلا به آنفولانزا بهتر است با پزشک خود مشورت کنند بخصوص اگر بیماری آنان بیشتر از یک هفته طول کشیده و یا علائم آن شدیدتر شود. تب بالا، گوش‌درد و گلودرد می‌تواند از علائم ابتلا به عفونت ثانویه باشد و درصورت بروز این علائم حتما باید به پزشک مراجعه کرد و در صورت لزوم تحت درمان آنتی‌بیوتیکی قرار گرفت.

در پایان باید به این نکته توجه کرد که درمان آنفولانزا با آنتی‌بیوتیک امکان پذیر نیست چرا که آنتی‌بیوتیک‌ها قادر به درمان عفونت‌های ویروسی نیستند. تنها در صورت بروز عفونت‌های ثانویه و بنا به توصیه پزشک باید از آنتی‌بیوتیک استفاده کرد.

استفاده سرخود و بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند سبب افزایش مقاومت دارویی در افراد شود. مقاومت باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها یکی از بزرگترین چالش‌هایی است که سلامت انسان عصر مدرن را تهدید می‌کند. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که در دهه‌های آینده مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌تواند عامل مهم مرگ و میر انسان‌ها باشد.

۱- شربت آبلیمو که دارویی شگفت انگیز برای درمان گلو درد، پاکسازی خون و همچنین نرم کردن بافت‌های مخاطی است.‌

۲-‌ سوپ مرغ که از قرن بیستم تاکنون به عنوان یک خوردنی برای درمان آنفلوآنزا و سرماخوردگی شناخته شده و واقعا تاثیرگذار است.

۳- خردل که موجب کاهش تب، از بین رفتن مواد سمی و کمک به بهبود غشاء مخاطی در ریه‌ها می‌شود.

۴- زنجبیل که اگر به صورت چای زنجبیل مصرف شود، می‌تواند به عنوان یک ترکیب ضد ویروسی موثر میکروب‌ها را نابود سازد و برای درمان اختلال و آشفتگی معده نیز بسیار مفید است.

۵- سیر که یک گیاه فوق العاده مفید هم به لحاظ پیشگیری و هم به جهت درمان علایم آنفلوآنزا و سرماخوردگی به شمار می‌آید. سیرخام خاصیت ضدقارچی و ضد باکتریایی و همچنین دارای خواص ضدویروسی فوق‌العاده‌ای است. متخصصان انگلیسی نیز در چندین آزمایش دریافته‌اند که سیر می‌تواند سرعت درمان آنفلوآنزا را افزایش دهد.

۶- نعناع که اگر به صورت چای نعناع مصرف شود، می‌تواند موجب تشدید تعریق در هنگام تب شود. پس از نوشیدن چای نعناع، بلافاصله به رختخواب رفته و خود را گرم کنید تا در اثر تعریق زیاد، تب شما کاهش پیدا کند.

۷- روغن کرچک که اگر به شکل موضعی مصرف شده و روی قفسه سینه مالیده شود به باز شدن مجاری هوایی و بهبود گردش خون در ریه‌ها کمک می‌کند. برای این منظور قفسه سینه را با روغن کرچک ماساژ دهید. سپس با یک تکه پارچه وال و نازک، روی سینه را بپوشانید و با یک بطری حاوی آب داغ روی سینه را گرم نگه دارید.

۸- پرتقال و مرکبات که به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی ویتامین C اگر به صورت روزانه مصرف شوند، طول دوره بیماری را کاهش می‌دهند.

۹- ماست که مشکلات روده‌ای ناشی از آنفلوآنزا را تسکین می‌دهد.

۱۰- عسل که خواص شفابخش فوق العاده‌ای دارد و برای درمان سرفه و افزایش توان سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است. مصرف آن به همراه آب لیموی تازه و آب ولرم به صورت شربت ضد سرفه، توصیه می‌شود.

۱۱- نمک و محلول آب نمک که می‌تواند گلودرد را تسکین دهد و خاصیت ضدالتهابی دارد. همچنین شست و شوی مجاری بینی با محلول آب نمک به پاک شدن سینوس‌ها و جلوگیری و یا درمان احتقان بینی کمک می‌کند. تمیز کردن مجاری بینی نیز سرعت بهبود عفونت‌های سینوسی را افزایش می‌دهد.

۱۲- آب درمانی که روشی مفید برای افزایش گردش خون است و حمام آب داغ نیز در پایین آوردن تب موثر است.

۱۳- مریم گلی نیز به عنوان یک دهان‌شویه مناسب می‌تواند در درمان گلودرد موثر باشد.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها تخمین زده که ۴۸.۸ میلیون نفر در طول فصل‌های سرد سال ۲۰۱۷ الی ۲۰۱۸ دچار آنفلونزا شده‌اند. اگر شما بدشانس باشید و یکی از این قربانیان محسوب شوید، باید به دنبال راهی برای قدرت بخشیدن به بدنتان باشید.

استفاده از آنتی بیوتیک کمکی به شما نخواهد کرد. آنفلونزا منشأ باکتریایی ندارد. به همین خاطر استفاده از همه آنتی بیوتیک هایی که در دنیا وجود دارد کمکی به بهبود آن نخواهد کرد. اما زمانی که آنفلونزا می‌گیرید (و نشانه‌هایی همچون درد عضلات، تب، سردرد؛ سرفه، گلودرد و آبریزش بینی را تجربه می‌نمایید) به کمک چندین روش موجود می‌توانید آب بدنتان را حفظ کنید.

چگونه زمانی که آنفلونزا گرفته‌ایم آب بدنمان را حفظ کنیم؟

زمانی که بیمار می شویم حرفی که بارها و بارها از اطرافیانمان می‌شنویم این است که مایعات زیادی مصرف کن.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها هم تأیید می‌کند که افراد مبتلا به آنفلونزا باید مایعات اضافی بنوشند تا از کمبود آب در بدن جلوگیری شود. اما سوال اینجاست که چه نوع مایعاتی می‌تواند بهترین انتخاب در این شرایط باشد؟ مواردی همچون اب سیب کمکی به شما نخواهد کرد و حتی ممکن است کمبود آب در بدن را بدتر نماید.

پس اگر می‌خواهید خود را برای فصل آنفلونزا آماده کنید بهتر است توصیه‌های متخصصان را آویزه گوشتان کنید و از نوشیدنی‌های زیر کمک بگیرید:

آب:

اگر آب بدنتان کم شده، خودِ آب بی شک یکی از بهترین مایعاتی است که سیستم بدنتان به آن نیاز دارد. اما زمانی که بیمار می‌شوید اب نوشیدن برایتان دشوار خواهد بود. به احتمال زیاد شما به طعم دیگری برای خوردن نیاز دارید.

برای اینکه بدن در بهترین وضعیت آبرسانی خود قرار گیرد (که برای سیستم ایمنی، متابولیسم و سلامت قلب بسیار ضروری است) شما باید نه تنها آب بنوشید بلکه باید سدیم و کربوهیدرات‌های مناسبی وارد بدن کنید. اگر تنها آب می‌نوشید باید مطمئن شوید که در کنار آن از غذاهایی که شامل کربوهیدرات‌هایی با فیبر پایین هستند استفاده می‌کنید.

چای:

اگر دوست دارید به هنگام بیماری به جای آب، چای داغ بنوشید می‌توانید این کار را انجام دهید. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد چای هم به آبرسانی بدن کمک می‌کند. کمی عسل به چای خود اضافه کنید تا سریع‌تر کالری مورد نیاز بدنتان را فراهم آورید. عسل طعم چای شما را بهتر می‌کند.

آب نارگیل:

با اینکه خیلی از ماها علاقه‌ای به نارگیل نداریم اما آب نارگیل می‌تواند به هنگام بیماری و کم شدن آب بدن بهترین گزینه برای انتخاب باشد. آب نارگیل شکر و نمک زیادی همچون نوشیدنی‌های ورزشی ندارد و تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که این ماده می‌تواند به اندازه کافی آبرسان باشد.

استفاده از آب نارگیل باعث ایجاد درد و ناراحتی زیاد شکمی نمی‌شود. سعی کنید مقدار بسیار کمی نمک به این نوشیدنی اضافه کنید تا سدیم مورد نیاز بدن هم فراهم شود.

آب استخوان:

سوپ نودل مرغ یکی از بهترین گزینه‌ها برای درمان آنفلونزاست زیرا مایعات زیادی وارد بدن می‌کند و می‌تواند برخی از الکترولیت‌های کم شده در بدن را جبران نماید. علاوه بر این گیاهان و ادویه‌هایی که در این سوپ استفاده می‌شوند خاصیت ضد التهابی دارند و می‌توانند با آنفلونزا مبارزه کنند.

اگر نمی‌توانید سوپ مرغ و نودل را بخورید در عوض از آب استخوان استفاده نمائید که سرشار از پروتئین است.

آب پرتقال ۱۰۰ درصد طبیعی:

زمانی که بیمار هستید باید سیستم ایمنی خود را به کمک ویتامین C تقویت کنید. متأسفانه استفاده از ویتامین C به هنگام بیماری، باعث کاهش شدت نشانه‌های بیماری نخواهد شد اما پتاسیم و مایعات موجود در آب پرتقال طبیعی می‌تواند به حفظ آب بدنتان کمک کند. اگر به هنگام بیماری نمی‌توانید غذا بخورید به کمک آب پرتقال طبیعی می‌توانید مواد مغذی مورد نیاز بدنتان را به آن برگردانید.

بستنی یخی میوه‌ای:

تأمین آب بدن تنها از طریق مایعات نیست. غذاهای غنی از آب هم می‌توانند به بهبود وضعیت آب بدن کمک کنند. میوه‌های منجمد یا بستنی‌های میوه‌ای به شما اجازه می‌دهند مایعات و کالری مورد نیاز بدن را به سرعت فراهم آورید. همین امر باعث شده چنین موادی به هنگام آنفلونزا یا ناراحتی شکمی بهترین گزینه باشند. بستنی‌های یخی حتی می‌توانند گلوی ملتهب و دردناک را تسکین ببخشند. به دنبال بستنی‌های میوه‌ای باشید که طبیعی هستند.

اگر گرسنه هم بودید چه باید بکنید؟

استفاده از وعده‌های غذایی مناسب هم به هنگام بیماری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اما زمانی که حالتان کمی بهتر شد، مصرف کالری و مواد مغذی برای ریکاوری سریع‌تر را هم نباید فراموش کنید. توصیه می‌شود مواد غذایی با نمک کافی مصرف شود.

اگر می‌توانید کمی پروتئین کم چرب همچون تخم مرغ آب پز به رژیم غذایی تان استفاده کنید. اگر میوه و سبزیجات را دوست دارید می‌توانید آنها را به بشقاب غذایی تان اضافه کنید. گزینه‌هایی همچون توت‌ها، کیوی، انبه، خیار، کرفس انتخاب‌های خوبی برایتان خواهند بود. اگر حوصله جویدن مواد غذایی را ندارید از مادر، همسر یا دوست تان بخواهید از این مواد برایتان اسموتی تهیه کند.

در صورتیکه نشانه‌های آنفلونزا را در خود مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. او می‌تواند داروهای ضد ویروسی را برایتان تجویز کند. مسری بودن این بیماری بعد از ۲۴ ساعت کمتر می‌شود اما بهتر است برای ۵ الی ۷ روز با کسی در ارتباط نباشید. زمانی که آنفلونزا می‌گیرید در منزل بمانید، استراحت کنید و مایعات بیشتری بنوشید.