نقش داروها در تناسب اندام چیست؟

با توجه به اهمیت تناسب اندام و توجه روز افزون افراد به مساله ی کاهش وزن، چاقی و لاغری، برآن شدیم تا در مجله ی سلامت داروباکس، مقالاتی با مضمون رژیم غذایی و دارو تدوین کنیم. در این سری مقالات به بررسی ارتباط مفید یا مضر داروها با تناسب اندام پرداخته ایم.

مقالات تناسب اندام و رژیم غذایی در ۴ عنوان زیر در مجله ی سلامت داروباکس منتشر می شود:

چاق هستم یا لاغر؟ آشنایی با انواع رژیم های غذایی!
چاقی ولاغری با چه بیماری هایی مرتبط است؟
داروهای کاهش وزن و لاغری کدامند؟
داروهای افزایش وزن و چاقی کدامند؟

این مقاله با عنوان “داروهای کاهش وزن کدامند؟” سومین مقاله از سری مقالات تناسب اندام و داروهاست که به شرح مفصل آن می پردازیم:

در داروباکس می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص تغذیه در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

انواع دسته داروهای کاهش وزن و لاغری

۱: قرص چربی سوز(کاهش وزن) هیدروکسی کات (hydroxycut)

از خانواده‌ی مکمل‌های غذایی است که بدون نسخه به عنوان کمک به کاهش وزن فروخته می‌شود.

۲: قرص لاغری(کاهش وزن) کالری بلاکر

کالری بلاکر میزان جذب کربوهیدرات را در بدن کاهش داده و دفع کربوهیدرات را افزایش می‌دهد. بدین شکل با رعایت رژیم غذایی و تمرین اصولی خواهید توانست شرایط کاهش وزن بدون عوارض را در بدن به وجود آورید و تسریع بخشید.
از مواد موثر استفاده شده در ساخت این محصول می‌توان به چیتوسان، عصاره‌ی لوبیای سفید و کروم اشاره داشت.

۳: چیتوسان

ماده تعدیل کننده از جنس فیبر های چیتین از جنس استخوان های سخت تنان( مانند خرچنگ، میگو و غیره ) بوده و به عنوان فیبر رژیمی جهت کاهش وزن بزرگسالان به غیر از زنان باردار و شیرده مورد استفاده قرار می‌گیرد. چیتوسان برای افرادی که رژیم غذایی نامناسب و پرچرب دارند، توصیه می‌شود. در فضای اسیدی معده حل شده و به علت شکل ژله ای خود به منزله تله ای برای مولکول های چربی محسوب می گردد. از انواع داروهای کاهش وزن است.

نحوه ی اثر:

ممانعت از جذب کلسترول توسط بدن: چیتوسان می‌تواند به آسانی با اسید صفراوی که باعث جذب کلسترول می شود، ترکیب شده و همین فرآیند مانع از جذب کلسترول در بدن می‌شود.
ممانعت از جذب چربی: از آنجا که چیتوسان می‌تواند به‌شکل یک حامل چربی درآید، از جذب چربی جلوگیری نماید.
کاهش تبدیل کلسترول: اسید صفراوی که از طریق کلسترول در کبد شکل می‌گیرد و در کیسه‌ی صفرا ذخیره می‌گردد. زمانی‌که موفق به انجام عمل هضم و جذب چربی می‌شود، به طرف کیسه‌ی صفرا بازمی‌گردد. با توجه به این واقعیت که اسیدهای صفراوی با چیتوسان ترکیب می‌شوند، به‌طور کامل از بدن دفع شده و مقدار ذخیره‌ی آن در کیسه‌ی صفرا در حد تبدیل کلسترول در کبد گشته، و بنابراین منجر به کاهش میزان کلسترول می‌گردد. لذا این دارو به عنوان داروی کاهش وزن و لاغری استفاده می شود.

۴: عصاره‌ی لوبیای سفید

از خواص بالقوه عصاره‌ی لوبیای سفید می‌تواند افزایش روند کاهش وزن و جلوگیری از افزایش قندخون توسط کربوهیدرات‌ها باشد.
این عصاره می‌تواند مانع آلفا آمیلاز (یکی از آنزیم‌های طبیعی بدن) شود تا کربوهیدرات‌ها را به گلوکز تبدیل ننماید. عصاره لوبیای سفید، با محدود کردن فعالیت آلفا آمیلاز، باعث می‌شود گلوکز کمتری برای تبدیل شدن به چربی در اختیار بدن قرار گیرد و به عنوان کمکی برای کاهش وزن، و می‌تواند از چاقی جلوگیری کرده و چربی شکمی را کاهش دهد.

فواید دیگر: عصاره لوبیای سفید نه تنها در زمینه کاهش وزن شهرت دارد بلکه گفته می‌شود می‌تواند قندخون را کنترل کرده، بر مقاومت انسولینی غلبه کرده، از دیابت و بیماری قلبی پیشگیری کرده، عملکرد ورزشی را ارتقاء داده، انرژی را بیشتر کرده، علائم آرتریت را کاهش داده و به پیشگیری از سرطان روده بزرگ کمک کند.از خواص بالقوه عصاره لوبیای سفید می‌تواند افزایش روند کاهش وزن و جلوگیری از افزایش قندخون توسط کربوهیدرات‌ها باشد.

۵: کروم

در واقع این عنصر کمیاب نقش بسیار موثری در متابولیسم چربی ها و قند دارد و سلامت دستگاه قلب و عروق را ارتقا می بخشد. بعضی مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل کروم برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو و افراد مقاوم به انسولین مفید است. شواهد نشان می دهد که کروم باعث کاهش سطح گلوکز و افزایش حساسیت نسبت به انسولین می شود. بعضی افراد به منظور افزایش حجم ماهیچه ها و کمک به کاهش وزن از مکمل کروم استفاده می کنند. همچنین با مکانیسم گفته شده دارو به عنوان داروی کاهش وزن و لاغری استفاده می شود.
کروم می تواند حتی در مواردی که بدن تحرک خاصی ندارد، به سوختن چربی ها کمک کند.

۶: کالری بلاکر بیوکل

بر اساس دستور مصرف واحد مشاوره٬ پزشک یا مربی مصرف شود .

– افراد زیر ۱۸ سال مصرف نکنند .
– در صورت حساسیت به شیر، بادام، سویا یا تخم مرغ قبل از مصرف یا پزشک مشورت کنید .
– بیش از میزان دوز پیشنهادی روی محصول مصرف نکنید .
– افرادی که تحت درمان قرار دارند، بیماری خاص دارند یا خانم های باردار بدون اجازه پزشک مصرف نکنند .
– در صورت مشاهده هرگونه علائم حساسیت به پزشک مراجعه کنید .
– هشدارهای روی جلد را قبل از مصرف مطالعه کنید .

قهوه و لاغری

۷: قرص لاغری کافئین (Caffeine)

قرص کافئین با تحریک لیپولیز و افزایش سوخت و ساز بدن باعث چربی سوزی شده و ضمن افزایش قدرت انقباضی عضلات، موجب کاهش دردهای عضلانی در فرد می‌شود. این قرص حد اکثر ظرفیت هوازی فرد در تمرینات ورزشی را بالا برده و به کاهش خستگی در حین انجام فعالیت ورزشی کمک می‌کند. از انواع داروهای کاهش وزن است.

عملکرد کافئین

کافئین یک ماده شیمیایی و خوردنی است که در گیاهان مختلفی از جمله قهوه، کاکائو و چای یافت می‌شود و نوعی داروی محرک است که می‌تواند از خوابیدن جلوگیری کند. به علاوه این ماده به صورت پودر سفید رنگ تلخی است. این ماده از ترکیب کربن، هیدروژن، نیتروژن و اکسیژن تشکیل شده‌است. کافئین پرمصرف‌ترین ماده دارویی در میان انسان‌ها به شمار می‌رود که تقریباً ۹۰ درصد انسان‌ها به‌طور روزانه از آن استفاده می‌کنند. افزایش متابولیسم بدن، تحریک سیستم اعصاب مرکزی و افزایش میزان هوشیاری و آگاهی محیطی از مهمترین آثار کافئین است. لذا به عنوان داروی کاهش وزن مصرف می شود.

ویژگی های قرص کافئین

افزایش حداکثر ظرفیت هوازی فرد
تحریک لیپولیز (چربی سوزی)
افزایش قدرت انقباضی عضله
کاهش درد عضلانی
کاهش خستگی

روش مصرف قرص کافئین

می‌توان یک عدد قرص نیم ساعت قبل از تمرین ورزشی و با رعایت فاصله زمانی گفته شده، مصرف کرد.
با توجه به میزان تحمل کافئین، روزانه ۱تا ۳ عدد قرص با فاصله زمانی ۳ تا ۴ ساعت مصرف شود.
لطفا دقت کنید کافئین برای تمامی افراد قابل تحمل نیست .

عوارض جانبی احتمالی آن عبارت است از:

بی خوابی
بی قراری
تغییرات رفتاری
تحریک پذیری
افزایش ضربان قلب

مصرف مقادیر بالای کافئین مسمومیت‌زا است از مصرف هم زمان دو قرص خودداری کرده و در مصرف هم زمان قرص و خوراکی‌های حاوی کافئین احتیاط نمایید.
زنان باردار و شیرده، بیماران مبتلا به فشار خون بالا و بیمار‌های قلبی، دیابت، پوکی استخوان قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایند.
بیش از حد توصیه شده، مصرف نشود.

برای اطلاعات بیشتر در مورد این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.

۸: قرص لاغری لینولئیک اسید متصل (CLA)

CLA یا اسید لینولئیک کونژوگه به نوعی چربی اشاره دارد. محصولات لبنی و گوشت گاو منابع اصلی اسید لینولئیک کونژوگه در رژیم غذایی هستند. یک رژیم غذایی متوسط روزانه ۱۵-۱۷۴ میلی گرم اسید لینولئیک کونژوگه را تامین می‌کند.
اسید لینولئیک کونژوگه معمولاً به صورت خوراکی برای کاهش وزن مصرف می‌شود. همچنین اغلب برای بدن‌سازی و تناسب اندام استفاده می‌شود، اما شواهد علمی محدودی برای تأیید این موارد وجود دارد.

موارد استفاده‌ی CLA:

فشار خون بالا: به نظر می‌رسد مصرف اسید لینولئیک کونژوگه همراه با داروی فشار خون رامیپریل باعث کاهش فشار خون بیش از رامیپریل به تنهایی در افراد مبتلا به فشار خون کنترل نشده می‌شود.
چاقی: مصرف روزانه اسید لینولئیک کونژوگه به صورت خوراکی، ممکن است به کاهش چربی بدن در بزرگسالان کمک کند. همچنین، اسید لینولئیک کونژوگه ممکن است احساس گرسنگی را کاهش دهد، اما مشخص نیست که آیا این منجر به کاهش مصرف غذا می شود.

به نظر نمی رسد اسید لینولئیک کونژوگه در اکثر افراد باعث کاهش وزن بدن یا شاخص توده بدنی (BMI) شود. همچنین، به نظر نمی رسد مصرف اسید لینولئیک کونژوگه مانع از افزایش وزن در افراد قبلا چاقی که مقداری وزن کم کرده اند ، شود. و همچنین افزودن اسید لینولئیک کونژوگه به غذاهای چرب باعث کاهش وزن شود.

۹: قرص لاغری گلوکومانان (Glucomannan)

گلوکومانان یک فیبر غذایی طبیعی و محلول در آب است که از ریشه یام فیل استخراج می شود و به آن کنیاک نیز می گویند.
به عنوان مکمل ، در مخلوط نوشیدنی موجود است و همچنین به محصولات غذایی مانند ماکارونی و آرد اضافه می شود. این ماده همچنین ماده اصلی تولید رشته فرنگی شیراتاکی است.
گلوکومانان توانایی استثنایی در جذب آب دارد و یکی از چسبناک ترین فیبرهای غذایی شناخته شده است.
آنقدر مایعات را جذب می کند که مقدار کمی گلوکومانان به یک لیوان آب اضافه می شود ، کل محتوای آن را به ژل تبدیل می کند.به دلیل این خاصیت بی نظیر آن تأثیر زیادی در کاهش وزن دارد. از انواع داروهای کاهش وزن است.

۱۰: قرص لاغری اورلیستات یا زنیکال

این دارو همراه با یک برنامه ورزشی تأییدشده توسط پزشک، تغییر عادات غذایی و رژیم کم‌کالری برای کمک به کاهش وزن و لاغری استفاده می‌شود.
چربی‌های رژیم غذایی قبل از جذب بدن باید به قطعات کوچکتر تقسیم شوند. اورلیستات با جلوگیری از آنزیمی که باعث تجزیه چربی ها در رژیم شما می شود، عمل می کند. این چربی هضم نشده در حین دفع از بدن خارج می شود. اورلیستات جلوی جذب کالری از قند و سایر غذاهای غیر چربی را نمی‌گیرد، بنابراین شما همچنان باید کالری دریافتی خود را محدود کنید.

طریقه ی مصرف:

این دارو را طبق دستور پزشک، در طی هر وعده غذایی حاوی چربی یا در طی ۱ ساعت پس از غذا، معمولاً ۳ بار در روز ، به صورت خوراکی همراه با مایعات مصرف کنید. اگر یک وعده غذایی را از دست دادید یا وعده غذایی شما فاقد چربی است ، از مصرف این دوز دارو صرف نظر کنید. برای کاهش احتمال بروز عوارض جانبی ناخوشایند ، بسیار مهم است که بیش از ۳۰٪ کالری رژیم شما از چربی حاصل نشود. مصرف روزانه شما از چربی ، پروتئین و کربوهیدرات باید به طور مساوی در ۳ وعده اصلی تقسیم شود.

تداخلات:

از آنجا که این دارو می‌تواند در جذب ویتامین های خاص (ویتامین های محلول در چربی از جمله A ، D ، E ، K) تداخل ایجاد کند ، مکمل مولتی ویتامین روزانه حاوی این مواد مغذی توصیه می شود. مولتی ویتامین را حداقل ۲ ساعت قبل یا ۲ ساعت پس از مصرف اورلیستات مصرف کنید (مانند قبل از خواب).
اگر سیکلوسپورین مصرف می‌کنید، حداقل ۳ ساعت قبل یا بعد از اورلیستات آن را مصرف کنید تا مطمئن شوید دوز کامل سیکلوسپورین در جریان خون شما جذب شده است. اگر لووتیروکسین مصرف می کنید ، حداقل ۴ ساعت قبل یا بعد از اورلیستات آن را مصرف کنید.بعد از شروع اورلیستات باید طی ۲ هفته مقداری کاهش وزن داشته باشید. در صورت عدم بهبودی یا بدتر شدن به پزشک خود اطلاع دهید.

۱۱: قرص لاغری کولئوس فورسکولین

یک ماده شیمیایی است که در ریشه گیاه (Coleus forskohlii) یافت می شود. این گیاه از دوران باستان برای درمان اختلالات قلبی مانند فشارخون بالا و درد قفسه سینه (آنژین) و همچنین اختلالات تنفسی مانند آسم مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

کاربردهای فورسکولین خوراکی:

آلرژی
پبیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس
چاقی
دوره های قاعدگی دردناک
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
عفونت‌های دستگاه ادراری (UTI)
عفونت مثانه
سرطان پیشرفته
لخته‌های خون
مشکلات جنسی در مردان
مشکل خواب (بی خوابی)
تشنج

ارائه دهندگان خدمات بهداشتی گاهی اوقات فورسکولین را به صورت وریدی (توسط IV) برای نارسایی قلبی تجویز می کنند.

بعضی از افراد برای آسم از پودر فورسکولین تنفس می کنند.

قطره فورسکولین در چشم برای درمان گلوکوم استفاده می شود.

فورسکولین چگونه کار می کند؟ فورسکولین روی عضلات قلب و دیواره رگ های خونی کار می کند. این یک ضربان قلب قوی‌تر و رگ‌های خونی را گسترش می‌دهد، که فشار خون را کاهش می‌دهد.

داروهای کاهش وزن

۱۲: قرص لاغری ال کارنتین

ال کارنیتین یک اسید آمینه است که در بدن تولید می‌شود. این دارو به بدن کمک می‌کند تا چربی را به انرژی تبدیل کند.
همچنین به صورت خوراکی مصرف می‌شود. برخی از افراد همچنین از این دارو برای شرایط قلب و عروقی، تیروئید پرکار، عدم توانایی در باردار شدن در طی یک سال تلاش برای بارداری (ناباروری) ، بیماری جدی کلیه و بسیاری از موارد دیگر استفاده می کنند.

ال کارنیتین چگونه کار می‌کند؟ قرص ال کارنیتین به بدن در تولید انرژی کمک می‌کند. این برای عملکرد قلب و مغز، حرکت عضلات و بسیاری از فرایندهای بدن مهم است.

۱۳: قرص لاغری سینفرین

قرص لافری سینفرین برای چاقی، عملکرد ورزشی، سوءهاضمه و بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود، اما هیچ مدرک علمی خوبی برای حمایت از آن وجود ندارد.
سینفرین توسط اتحادیه ملی ورزشکاران دانشگاهی (NCAA) ماده ای ممنوع تلقی می شود.

در غذاها، روغن سینفرین به عنوان یک ماده طعم‌دهنده استفاده می شود. از این میوه برای تهیه مارمالاد و عرقیات مانند Triple Sec ، Grand Marnier ، Cointreau و Curacao استفاده می شود.

تأثیر سینفرین بر وزن مشخص نیست. برخی تحقیقات نشان می دهد که ترکیبی از پرتقال تلخ ، کافئین و خار مریم در صورت استفاده با رژیم کم کالری و ورزش ممکن است به کاهش وزن کمک کند. مصرف یک محصول ترکیبی خاص (Prograde Metabolism ، Prograde Nutrition ، Lutz، FL) حاوی پرتقال تلخ ، تمشک کتون ، کافئین ، کپسایسین ، سیر ، زنجبیل، فلفل سیاه، فلفل کاین و کروم همراه با رژیم غذایی و ورزش به مدت ۸ هفته نیز به نظر می‌رسد بهبود وزن و انرژی با این حال ، مطالعه دیگری نشان داد که ترکیبی از پرتقال تلخ ، کافئین و چندین ماده دیگر به کاهش وزن کمک نمی‌کند.

۱۴: قرص لاغری ابستاپ (Obestop)

از انواع داروهای کاهش وزن است.

برخی ویژگی‌های ابستاپ(Obestop):

بالا بردن متابولیسم و افزایش چربی سوزی
کنترل اشتها
کاهش کلسترول

طریقه‌ی مصرف:

روزانه ۳ عدد (یک عدد کپسول قبل از هر وعده غذایی اصلی) همراه با یک لیوان آب مصرف گردد.

۱۵: قرص لاغری سفامادار

قرص سفامادار یکی از قرصهایی‌ست که سبب کاهش وزن می‌شود.

وظیفه اصلی قرص سفامادار ایجاد کاهش اشتها در افرادیست که چاق هستند و اشتهای زیادی دارند.
این دارو اثر چربی سوزی دارد. همچنبن چون با دوز کنترل نشده خطرناک است، برای اطفال، خانم های باردار و شیرده به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

برای اطلاعات بیشتر در مورد این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.

۱۶: کاهش وزن با ویتامین C

در افراد دارای اضافه‌وزن و چاق کمبود این ویتامین شایع‌تر است. سطوح سرمی پایین ویتامین C با سطوح لپتین افزایش‌یافته در زنان چاق مرتبط می‌باشد.

بهبود پروفایل لیپیدی و کاهش خطر بیماری قلبی عروقی: کاهش LDL کلسترول، افزایش HDL کلسترول

طریقه‌ی مصرف: روزانه ۲ عدد قرص کیتوزان را قبل از هر وعده‌ی غذایی اصلی مصرف نمایید. همچنین از مصرف بیش از ۶ عدد قرص در طول روز خودداری نمایید. در طی روز حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.

۱۷: مکمل اسلیم می

ترکیبات مکمل اسلیم می:

Garcinia
Bioperine
Guarana
Rhodiola

18: Green tea یا چای سبز

از گیاه چای با روش خاصی تهیه می شود . این گیاه بومی چین بوده ولی امروزه در بسیاری از نقاط جهان کشت می شود و حاوی کافئین ، تئوبرومین و پلی فنل هایی از جمله catechin است که ضد سرطان و آنتی‌ اکسیدان بوده و به کاهش وزن و حفظ آن کمک می کند. کافئین موجود در چای سبز باعث کاهش BMI (شاخص حجم توده بدن)، وزن و دور کمر و در نتیجه موجب لاغری می شود . دانشمندان معتقدند که خاصیت آنتی‌ اکسیدانی چای سبز از آنتی اکسیدان های معروفی چون ویتامین‌های C و E بسیار قوی تر است .

۱۹: Rhodiola rosea

گیاهی است که در ارتفاعات سرد سیر بسیاری از نقاط جهان مشاهده می شود . مصرف خوراکی گل های این گیاه با افزایش متابولیسم و سوزاندن چربی به کاهش وزن و لاغری کمک می کند . Bioperine یا فلفل سیاه گیاه بومی هندوستان است که امروزه در بسیاری از مناطق حاره پرورش داده می شود. قطر دانه های رسیده و خشک شده‌ی آن به ۵ میلیمتر می رسد و رنگ آن پس از رسیدن کامل به قرمز تیره تبدیل می شود.

۲۰: قرص لاغری فت برنر

از انواع داروهای کاهش وزن است. کپسول فت برنر با دارا بودن دوز ۲۲۰۰ میلی گرمی سی ال ای و عصاره ی چای سبز فرآیند چربی سوزی در بدن را بدون از دست دادن بافت عضلانی به حداکثر می‌رساند. در نتیجه موجب لاغری می شود.

انواع دیگر قرص‌ها و داروهای کاهش وزن که در بازار تجاری وجود دارند:

کربو اسلیم
ردوکیل
ادیوسقرص اسلیم کوئیک (SLIMQUICK)
گلوریا
جی سی قرمز
گرین کارویل
گارسینیا کامبوجیا
تنوئید
تیتانیوم
هاروا
فلوردو
پاپایا
ایزی اسلیم
رولاکس
سوپرفست متابولیسم
پودر پی برن
نیچرفیت
اسلیم کر
دایان فیت
گارسینوفیت (گارسینیا کامبوجیا)
مانگو اسلیم بی دی ای
اسلیم تکس
سوپرپلنت
سلنداکر
اسلیم فول
کروم غذایی
اسلیم مکس
فیل اسلیم
جلبک اسپیرولینا
سی گل بوستان
فت بای
گارسینیا کامبوجیا (Garcinia cambogia)
هیدروکسی کات (Hydruxycut)
کافئین (Caffeine)
ارلیستات (Orlistat)
گلوکومانان (Glucomannan)
قرص لاغری کیتوزان
سی ال ای

این مقالات را نیز بخوانید:

منبع: webmd, healthline, drugs

داروهای کاهش وزن و لاغری کدامند؟