قرص پرازوسین: کاربرد، نحوه مصرف و عوارض

پرازوسین چیست؟

قرص پرازوسین (Prazosin) از دسته داروهای مسدودکننده آلفا-۱ است که عمدتاً برای درمان فشار خون بالا و علائم بزرگ شدن پروستات (BPH) استفاده می‌شود. این دارو با شل کردن رگ‌های خونی و عضلات مثانه و پروستات عمل می‌کند.

کاربردهای اصلی پرازوسین

  • درمان فشار خون بالا (به تنهایی یا همراه با سایر داروها)
  • کاهش علائم بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات (مشکل در ادرار کردن، تکرر ادرار)
  • کنترل کابوس‌های مرتبط با PTSD (در برخی موارد)
  • درمان فنومن رینود (در موارد خاص)

مکانیسم اثر

پرازوسین با مسدود کردن گیرنده‌های آلفا-۱ آدرنرژیک باعث:

  • گشاد شدن عروق خونی و کاهش فشار خون
  • شل شدن عضلات مثانه و پروستات
  • بهبود جریان ادرار در بیماران پروستات

نحوه مصرف صحیح

برای فشار خون بالا:

  • دوز اولیه: 1mg دو تا سه بار در روز
  • دوز نگهدارنده: 6-15mg در دوزهای تقسیم شده
  • حداکثر دوز روزانه: 20mg

برای علائم پروستات:

  • دوز اولیه: 1mg دو بار در روز
  • دوز معمول: 2-5mg دو بار در روز

نکات مهم مصرف:

  • اولین دوز را شب‌ها قبل از خواب مصرف کنید (به دلیل خطر افت فشار خون)
  • دارو را همراه با غذا یا شیر مصرف نمایید
  • از قطع ناگهانی دارو خودداری کنید
  • در صورت فراموشی دوز، به محض یادآوری مصرف شود

عوارض جانبی احتمالی

عوارض شایع:

  • سرگیجه یا سبکی سر (به خصوص پس از اولین دوز)
  • سردرد
  • خستگی
  • تهوع

عوارض نادر اما جدی (در صورت مشاهده به پزشک مراجعه کنید):

  • تپش قلب یا ضربان نامنظم
  • تنگی نفس
  • ادم (ورم) دست‌ها یا پاها
  • نعوظ دردناک و طولانی مدت (پریاپیسم)

تداخلات دارویی مهم

  • داروهای ضد فشار خون دیگر (افزایش خطر افت فشار)
  • داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها)
  • داروهای ضد افسردگی
  • داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs)
  • الکل (می‌تواند سرگیجه را تشدید کند)

سوالات متداول

چرا اولین دوز پرازوسین باید شب مصرف شود؟

به دلیل خطر افت فشار خون وضعیتی (orthostatic hypotension) که ممکن است باعث سرگیجه شدید یا غش کردن شود، بهتر است اولین دوزها شب‌ها مصرف شوند.

آیا پرازوسین اعتیادآور است؟

خیر، پرازوسین خاصیت اعتیادآوری ندارد، اما قطع ناگهانی آن ممکن است باعث بازگشت علائم شود.

چه مدت طول می‌کشد تا اثرات پرازوسین ظاهر شود؟

در فشار خون، اثرات طی چند ساعت ظاهر می‌شود. برای علائم پروستات ممکن است 2-4 هفته زمان نیاز باشد تا اثرات کامل ظاهر شوند.