در این مطلب، به بررسی داروی کلونیدین، پرداخته می‌شود. ابتدا به معرفی این دارو و اطلاعات مهم درباره ی آن می‌پردازیم و سپس نحوه مصرف و عوارض جانبی کلونیدین را بیان می‌نمائیم.

معرفی دارو

این دارو، که با نام ها تجاری Catapres, Kapvay نیز شناخته می شود، با کاهش دادن میزان مواد شیمیایی خاصی در مغز، فشار خون را پایین می‌آورد. در نتیجه رگ های خونی آزاد شده و ضربان قلب ارام تر خواهد زد. برندِ Catapres از این دارو، برای پایین آوردن فشار خون بالا استفاده می‌شود و برندِ  Kapvay برای درمان اختلالات بیش فعالی و کمبود توجه به کار می‌رود. کلونیدین گاهی نیز به همراه دارو های دیگری استفاده می‌شود.

 اطلاعات مهم درباره کلونیدین

اگر دچار مشکلات قلبی، بیماری عروق کرونر به صورت شدید، اختلالات نبض یا ضربان قلب، ضربان آرام، فشار خون پایین، سابقه‌ی حمله‌ی قلبی یا ضربه مغزی یا بیماری های کلیوی هستید، یا این که واکنش های آلرژیکی دارید، قبل از مصرف این دارو با دکتر خود مشورت کنید.

نکات مهمی که قبل از مصرف کلونیدین باید رعایت کرد

– اگر نسبت به کلونیدین حساسیت دارید، بهتر است آن را مصرف نکنید.

برای اطمینان از این که داروی مورد نظر برای شما خطری درپی ندارد، در صورتی که موارد زیر را دارید، با دکتر خود در میان گذارید:

بیماری های قلبی عروقی جدی؛

مشکلاتی در ضربان قلب، ضربان قلب آرام؛

فشار خون پایین یا سابقه‌ی غش کردن؛

سابقه‌ی حمله‌ی قلبی یا ضربه مغزی؛

فئوکروموسیتوم (تومورِ غده ی فوق کلیوی)؛

بیماری های کلیوی؛

سابقه‌ی آلرژی؛

افراد مسن، با احتمال بیشتری نسبت به سایر افراد، تحت تاثیر اثرات این دارو قرار می‌گیرند.

هنوز مشخص نشده است که آیا کلونیدین برای جنین مشکلی ایجاد می‌کند یا خیر. بهتر است در طول دوره ای که این دارو را مصرف می‌کنید، چنانچه باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، با دکتر خود در میان گذارید.

این دارو می‌تواند در شیر مادر نفوذ کرده و باعث ایجاد مشکلاتی در نوزاد شما شود. بنابراین اگر در دوران شیردهی قرار دارید، با دکتر خود در میان گذارید.

برندِ Catapres  از این دارو، برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی‌گردد و برندِ Kapvay  از این دارو، برای کودکان زیر ۶ سال نباید استفاده ‌شود.

نحوه مصرف

کلونیدین را حتما با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید. دکتر شما ممکن است در طول دوره‌ی مصرف این دارو، دوز مصرفی را هر از گاهی تغییر دهد تا به نتیجه‌ی بهتری دست پیدا کنید.

کلونیدین معمولاً در صبح و یا قبل از خوابِ شب مصرف می‌شود. اگر مقادیری از این دارو را در زمان های مختلفی مصرف می‌کنید، بهتر است طوری در نظر بگیرید که بیشترین میزان مصرف شما در هنگام صبح و یا قبل از خوابِ شب باشد.

این دارو را می‌توانید یا غذا یا بدون آن مصرف نمائید. قرص آن را به طور کامل قورت دهید و آن را نجوید یا تکه تکه نکنید.

اگر قرار است تحت عمل جراحی قرار بگیرید، در صورتی که از کلونیدین استفاده می‌کنید قبل از عمل با دکتر خود در میان گذارید. ممکن است نیاز شود تا مصرف این دارو را برای مدت کوتاهی قطع کنید.

هرگز دو نوع کلونیدین را به طور همزمان با هم استفاده نکنید.

مصرف کلونیدین را به طور ناگهانی قطع نکنید وگرنه ممکن است شاهد ایجاد علائمی ناخوشایند در بدنتان باشید. درباره‌ی قطع مصرف این دارو به طور مناسب، با دکتر خود صحبت کنید.

اگر بیمار شدید و استفراغ هم می‌کردید، با دکتر خود تماس بگیرید. بیمار بودن به مدت طولانی ممکن است جذب این دارو به بدنتان را دشوارتر کند و در نتیجه احتمال دارد علائمی در شما پدیدار شود. این موضوع، به ویژه در مورد کودکانی که کلونیدین مصرف می‌کنند، بسیار مهم است.

اگر شما برای بهبود فشار خون بالای خود در حال مصرف این دارو هستید، حتی اگر احساس بهبودی داشتید مصرف آن را ادامه دهید. فشار خون بالا معمولاً فاقد هر گونه علامتی است. شاید نیاز باشد تا آخر عمر به مصرف داروهای مخصوص فشار خون بالا، ادامه دهید.

دارو را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما، رطوبت و نور قرار دهید.

مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم

اگر یک بار مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اما چنانچه زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. فقط در نوبت بعدی، کلونیدین را مصرف کنید. برای جبرانِ دوز از دست رفته، داروی اضافی مصرف نکنید.

چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید. علائم مصرف بیش از حد کلونیدین عبارتند از:

فشار خون بسیار بالا و خطرناک (سردرد شدید، احساس ضربان در قسمت گردن و گوش ها، خون دماغ شدن، اضطراب، درد در قفسه‌‌ی سینه، تنفس کوتاه) که در ادامه‌ی آن، شاهد فشار خون پایین (احساس کنید که در حال بیهوش شدن هستید) باشید.

سایر علائم مصرف بیش از اندازه‌ی این دارو می‌تواند شامل احساس سرما، خواب آلودگی یا ضعف شدید، تنفس سطحی یا ضعیف، کوچک شدن مردمک چشم، غش کردن یا تشنج باشد.

از چه دارو هایی در حین مصرف کلونیدین باید اجتناب کرد؟

از نوشیدن الکل خودداری کنید؛ چرا که ممکن است باعث تشدید برخی از عوارض جانبی این دارو شود.

این دارو ممکن است بر روی اندیشیدن و یا واکنش نشان دادن شما تاثیر بگذارد و باعث اختلال شود. قبل از این که اطمینان حاصل نکردید که این دارو چه نوع تاثیراتی بر روی شما می‌گذارد، از رانندگی کردن و یا کار با ماشین آلات پس از مصرف کلونیدین خودداری کنید. گیجی یا خواب آلودگی شدید ممکن است باعث افتادن شما و ایجاد صدمه شود.

عوارض جانبی

اگر هر گونه علائم آلرژیکی نسبت به این دارو – شامل کهیر، به دشواری نفس کشیدن، التهاب صورت، لب ها، زبان یا گلو – در خود مشاهده کردید، حتما به دکتر اطلاع دهید.

اگر موارد زیر را دارید، با دکتر خود در میان گذارید:

درد شدید قفسه‌ی سینه، کوتاه بودن تنفس، ضربان قلب غیر طبیعی و نامنظم؛

نبض بسیار آهسته؛

سردرد شدید، احساس ضربان در گردن و گوش ها، تاری دید؛

خون دماغ شدن؛

اضطراب، گیجی؛

احساس سبکی در سر، به طوری که حس کنید هر لحظه امکان دارد بیفتید.

” احتمالِ رخ دادنِ عوارض جانبی جدی در اثر مصرف این دارو، در افراد مسن بیشتر است. “

عوارض جانبی متداول در اثر مصرف داروی کلونیدین عبارت است از:

• گیجی، خواب آلودگی؛
• احساس خستگی، کج خلقی و زود رنجی؛
• خشک شدن دهان، از دست دادن اشتها؛
• یبوست؛
• خشکی چشم، احساس ناراحتی در هنگام استفاده از لنز های تماسی؛
• مشکلات خواب (بی خوابی)، کابوس دیدن؛

البته لازم است ذکر شود که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز در صورت استفاده از این دارو رخ دهد که بسیار نادر است. چنانچه موارد دیگری را مشاهده نمودید، فورا به دکتر مراجعه کنید.

تاثیر داروهای دیگر بر کلونیدین – تداخل های دارویی

استفاده از کلونیدین به همراه دارو های خواب آور، باعث تشدید خواب آلودگی می‌شود. قبل از مصرف قرص های خواب آور، دارو های ضد درد و مسکن، شل کننده‌ی عضلات، داروهای اضطراب، افسردگی و تشنج، به همراه این دارو، با دکتر خود مشوت نمائید.

در مورد دارو هایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید یا قصد شروع یا قطع مصرف آن ها را دارید، با دکتر خود صحبت کنید. خصوصاً:

دارو های قلب و یا فشار خون؛

داروهای ضد افسردگی؛

هر گونه داروی دیگری که حاوی کلونیدین باشد.

بسیاری از دارو های دیگر، از جمله دارو های با نسخه یا بدون نسخه، دارو های گیاهی و ویتامین ها ممکن است با کلونیدین تداخل داشته باشند. چنانچه شما از داروی دیگری استفاده می‌کنید، حتما قبل از مصرف کلونیدین، با دکتر خود مشورت کنید.

ترجمه ی اختصاصی داروباکس

منبع : drugs.com