اطلاعات تخصصی

موارد مصرف آدمتیونین

آدمتیونین یا اس-آدنوزین-ال-متیونین(SAMe)یک ماده‌ی طبیعی و همان‌طور که از نام آن پیداست، شکلی از اسیدآمینه‌ی ضروری متیونین است که در واکنش‌های آنزیمی ترنس متیلاسیون نقش دارد و در بدن موجودات زنده یافت می‌شود.
این مولکول کوچک با اثرات ضدالتهاب در مطالعات جهت درمان بیماری‌های مزمن کبدی استفاده شده‌است. (From Merck, 11th ed)
علاوه بر آن اثربخشی این دارو در موقعیت‌های بسیاری از جمله موارد زیر، مورد مطالعه قرار‌گرفته است و همچنان تحقیقات در مورد اثرات آن ادامه دارد:
بیش فعالی یا ADHD(شواهد کم)
بیماری‌های کبدی ناشی از الکل (شواهد کم)
کلستاز(احتمالاً موثر)
افسردگی(احتمالاً موثر)
فیبرومیالژی(احتمالاً موثر)
درد مزمن شکمی یا درد شکمی فانکشنال(شواهد کم)
سندرم گیلبرت (شواهد کم)
سیروزکبدی(احتمالاً موثر)
هپاتیت(شواهد‌کم)
گرگرفتگی(شواهدکم)
میلوپاتی وابسته به ایدز(احتمالاً موثر)
استئوآرتریت(احتمالاً موثر)
شیزوفرنی(شواهد کم)
سپسیس(شواهد کم)
اختلالات جنسی(احتمالاً موثر)
ترک سیگار(شواهد کم)
دوز مصرفی توصیه شده و راه تجویز (خوراکی،عضلانی یا وریدی)در هریک از موارد بالا متفاوت می‌باشد و دستور مصرف مشخصی دارد.

اگرچه آدمتیونین طبق نظر FDAنیاز به نسخه دارد، در بعضی مناطق دنیا به عنوان مکمل و در بعضی مناطق دیگر به عنوان داروی تجویزی با نسخه ارائه می‌شود. مثلاً در اروپا جهت درمان افسردگی، اختلالات کبدی، فیبرومیالژی و استئوآرتریت قابل تجویز است و در آمریکا به عنوان مکمل جهت حفظ سلامت استخوان ،مفاصل و همچنین بهبود خلق و سلامت عاطفی معرفی‌شده‌است.
آدمتیونین به اسامی مختلف دیگری از جمله S-adenosylmethionine ، S-adenosyl-L-methionine ، SAMe ، Adomet ، sammy یا samyr نیز شناخته می‌شود.

این دارو در انواع مختلف قرص خوراکی، قرص آهسته رهش، ویال پودر (برای تزریق عضلانی و وریدی، محلول تزریقی و در مکمل‌های خوراکی متنوع در بازار دارویی دنیا عرضه می‌شود.

مکانیسم اثر آدمتیونین

مکانیسم دقیق این ماده در اثرات ضدالتهابی مشخص نیست.
اس-آدنوزیل متیونین یا آدمتیونین یک مولکول طبیعی در سلول‌های بدن می‌باشد.یک متابولیت مستقیم اسیدآمینه‌ی ضروری ال-متیونین است.
آدمتیونین نقش تعیین‌کننده‌ی بیوشیمیایی خود را در بدن با دادن یک گروه کربن (گروه متیل) در پروسه‌ی ترنس‌متیلاسیون ایفا می‌کند. این پدیده در بیوسنتز DNA ،‌RNA، فسفولیپید،پروتئین‌ها، اسیدآمینه‌های ضروری همچون ال-سیستئین و تورین، اپی‌نفرین، ملاتونین، کراتین و بسیاری از مولکول‌های دیگر موثر است.
مکانیسم عمل این مولکول در متیلاسیون DNA، در پدیده‌ای که خاموشی ژن نام دارد، می تواند به مهار برخی ژن‌ها که خطر بروز بیماری‌هایی همچون سرطان را افزایش می‌دهند، کمک کند.
همچنین متیلاسیون در تولید پروتئین‌ها و اجزای اصلی دیواره‌سلولی که در عملکرد و سیالیت آن تاثیر دارند، نقش دارد.

فارماکوکینتیک آدمتیونین

متابولیسم:کبدی، تقریباً ۵۰درصد آدمتیونین در کبد به اس-آدنوزیل-هموموسیستئین تبدیل می‌شود که در نهایت به هوموسیستئین متابولیزه می‌گردد.
هوموسیستئین هم می تواند به سیستاتیونین و سپس به سیستئین (در حضور ویتامین ب۶)یا متیونین (در حضور ویتامین ب۱۲ و بتائین) تبدیل گردد.
جذب: آدمتیونین در صورت مصرف از راه خوراکی در روده‌ی باریک جذب می‌‌شود. میزان جذب از مصرف غذا تاثیر می پذیرد به همین خاطر بهترین حالت، مصرف آن با معده‌ی خالی می‌باشد.
فراهمی زیستی در فرم خوراکی کم است.

منع مصرف آدمتیونین

-سابقه حساسیت به این دارو یا اسیدآمینه و مولکول‌های مشابه
-سابقه یا ابتلا به اختلالات دوقطبی
-سابقه‌ی جراحی در دوهفته‌ی اخیر
-التهاب مثانه
-مصرف کننده‌‌ی داروهای مهارکننده‌ی مونوآمین‌اکسیداز در ۱۴روز اخیر
-انسداد یا تنگی مجرای صفراوی، سنگ مثانه کلسیمی، بیماری‌های مثانه، زخم گوارشی(معده یا روده)

عوارض جانبی آدمتیونین

به طور کلی عوارض زیر تاکنون گزارش شده است:
بی‌قراری، اختلال خوردن آنورکسی، اضطراب، نفخ، خون در مدفوع، تاری‌دید، احتقان، یبوست، اسهال، سرگیجه، تعریق زیاد، خواب‌آلودگی، ادم، خستگی، بادشکم، ریزش‌مو(گذرا)، سردرد، سوزش سردل، رفتار خصمانه، گرسنگی، هیپومانیا، درد در محل تزریق، بی‌خوابی، مانیا(سرخوشی)، درد عضلانی، تهوع، رفتار عصبی، حساسیت در گوش‌ها، تپش‌قلب، خارش، فعال شدن سایکوموتور، راش، سیالوره(افزایش بزاق)، تاکی‌کاردی، ترمور، تشنگی، تکرر ادرار، کهیر، سرگیجه‌ی دورانی، رویاهای زنده، استفراغ، خشکی دهان

عوارض شایع:
سوزش، گزگز یا تیرکشیدن، خارش، حساسیت پوستی، خشکی، فولیکولیت، هایپرتریکوز(سندرم گرگینه)، درماتیت آکنه فرم، هیپوپیگمنتیشن(لک‌های روشن پوستی)، درماتیت تماسی آلرژیک، عفونت ثانویه، آتروفی پوستی، استریا، میلیاریا(بثورات حرارتی)،حالت چروک پوست (مانند بعد از استحمام طولانی)
عوارض جدی:
سرکوب محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال(مصرف طولانی مدت)، سندرم کوشینگ(مصرف‌طولانی‌مدت)، هایپرگلیسمی(مصرف طولانی‌مدت)، فشارخون داخل جمجمه‌ای(مصرف طولانی‌مدت در اطفال)

تداخلات دارویی آدمتیونین

منع مصرف همزمان(کنترا اندیکه):
-مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز(مکلوبماید، فنلزین، ایپرونیازید، ایزوکربوکسازید، نیالاماید، ترانیل‌سیپرومین، سلژیلین)

تداخلات مهم گزارش شده تا کنون:
-مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز(مکلوبماید، فنلزین، ایپرونیازید، ایزوکربوکسازید، نیالاماید، ترانیل‌سیپرومین، سلژیلین)
-ضدافسردگی‌ها(بوپروپیون، دولوکستین، فلوکستین، سرترالین)
-داروهای ضدپارکینسون(لوودوپا)
-داروهای ضد‌درد (ترامادل، ترازودن، هیدروکدون، اُکسی‌کدون، استامینوفن)

افزایش اثرداروها توسط آدمتیونین:
استامینوفن(افزایش فعالیت‌های هپاتوتوکسیک)، پروپاستامول
کاهش متابولیسم داروها توسط آدمتیونین:
آمینوفیلین، بنزوکائین، بنزیل الکل، کارودیلول، سنوبامات، کلرزوکسازون، انفلوران، اتانول، اتوسوکسیماید، فلبامات، فینگولیمود، هالوتان، ایزوفلوران، متوکسی‌فلوران، نیلوادیپین، فنوباربیتال، فنی‌توئین، پیرفنیدون، پریمیدون، رزیگلیتازون، سلومتینیب، سووفلوران، تاموکسیفن، تئوفیلین، ترابکتدین، تری‌متادیون،‌آنیلین

تداخل با غذا:
این ماده تداخلی با غذا ندارد اما جذب آن در اثر مصرف غذا تحت تاثیر قرار می‌گیرد به همین دلیل بهتر است با معده‌خالی مصرف گردد.

هشدار ها آدمتیونین

موارد احتیاط آدمتیونین:
-مبتلایان به سندرم لش-نیهان(هیپراوریسمی ناشی از افزایش تولید اسید اوریک)
-سه ماهه سوم بارداری
-کودکان
-بیمار درگیر با عفونت پوستی
-بیماری که آسیت دارد
-سابقه یا ابتلا به خونریزی عروق واریسی، پارکینسون، نارسایی کبدی، انسفالوپاتی کبدی، بیماری‌های تشنجی، سرکوب مغزاستخوان، دیابت، شیزوفرنی، گلوکوم، اختلالات تیروئید یا کبد یا کلیه

هشدارها:
-در صورت مصرف بیش از حد(سمیت) ممکن است با ایجاد حساسیت در مخاط و سیستم تنفسی فوقانی مشکلاتی ایجاد کند. همچنین می‌تواند باعث سرکوب سیستم عصبی شود.
-مصرف همزمان آدمتیونین با فرآورده‌های الکلی موجب افزایش سرگیجه و آسیب کبدی می‌شود.

توصیه های دارویی آدمتیونین

-به دلیل محدود‌بودن مطالعات، از مصرف آدمتیونین در دوران شیردهی خودداری‌گردد.
-براساس مطالعات محدود، احتمالاً در مصرف کوتاه‌مدت در سه‌ماهه سوم بارداری مشکلی ندارد. با این‌حال در دوران بارداری با ارزیابی میزان خطر و منفعتی که از مصرف این دارو به مادر و جنین می‌رسد، تصمیم‌گیری شود.
-وضعیت کبدی بیمار به صورت دوره‌ای در مدت استفاده از آدمتیونین ارزیابی شود.
-چنانچه بیمار از داروهای مهارکننده‌ی مونوآمین اکسیداز در ۱۴روز اخیر استفاده می‌کرده است، از تجویز یا توصیه‌ی این دارو خودداری شود.
-پیش از توصیه به مصرف آدمتیونین کلیه سوابق پزشکی و بیماری‌های زمینه‌ای بیمار، بررسی گردد.