ملاتونین چیست و نحوه مصرف آن چگونه است؟

ملاتونین دارویی است که برای درمان بیخوابی یا سایر اختلالات خواب تجویز میشود. اگر پزشک برای شما این دارو را تجویز کرده است، باید پیش از مصرف آن در مورد عوارض و تداخلات دارویی اطلاعات لازم کسب کنید. در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم، عوارض جانبی ملاتونین چیست؟ نحوه مصرف این دارو چگونه است؟ اسامی رایج آن در ایران چیست؟ چه تداخلات دارویی دارد؟ اشکال دارویی و دوز مصرفی آن چگونه است؟
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد داروی ملاتونین و اثرات آن میتوانید از مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید. شما میتوانید سوالات خود در مورد این دارو را از روانپزشک یا داروساز بپرسید. در داروباکس علاوه بر سیستم تعیین نوبت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص یا داروساز وجود دارد.
ملاتونین چیست؟
ملاتونین نام هورمونی در بدن است که نقش موثری در خواب دارد. این هورمون در مغز و برای پاسخ به تاریکی ترشح میشود. اگر شب در معرض نور قرار بگیرید، احتمالا تولید ملاتونین متوقف میشود. این هورمون به زمانبندی ریتمهای شبانهروزی کمک میکند. با افزایش سن تولید این هورمون در بدن کم میشود.
ملاتونین بهصورت مکمل نیز ساخته شده و بهصورت قرص یا کپسول عرضه میشود. مکملهای غذایی از حیوانات یا میکروارگانیسمها تهیه میشود. اما معمولا این مکمل را بهصورت مصنوعی در آزمایشگاه تهیه میکنند. افرادی که دچار مشکلات خواب هستند، معمولا سطح ملاتونین پایینی دارند. برای درمان بیخوابی یا اختلال خواب در این افراد داروی ملاتونین تجویز میشود.
نام انگلیسی: Melatonin
اسامی رایج در ایران:
- قرص ویتانز نیچر ملاتونین ۳ میلیگرم
- قرص زیرزبانی ملاتونین وبر ۳ میلیگرم
- ملاتورام ۳ میلیگرم
- ملاتونین پلاس ۳ میلیگرم
- قرص ملاتونین رازک ۳ میلیگرم
- ملاتونین زهراوی ۳ میلیگرم
- قرص زیرزبانی واناتونین ۳ میلیگرم
- ملادیپین ۳ میلیگرم
- کپسول ملاتونین پلاس گابا اس تی پی فارما
- سافت ژل اسلینایت ویواتیون
- کپسول دورمیرین فورت ۱ میلیگرم
- ملاتونین پلاس هلث برست
- قطره آمی ویتال ملاتونین ۱ میلیگرم / میلیلیتر
- ملاتونین دانا
- ملاتونین جالینوس

موارد مصرف قرص ملاتونین
در افرادی که مشکل به خواب رفتن وجود دارد، پزشک این دارو را تجویز میکند. عمده مصرفکنندگان این دارو یکی از گروههای زیر هستند:
- داروی ملاتونین زمان به خواب رفتن در بزرگسالان و کودکان را کاهش میدهد. به همین دلیل برای تنظیم خواب کودک از این دارو استفاده میشود.
- برخی نابینایان دچار اختلالات ریتم شبانهروزی خواب میشوند. ملاتونین به بهبود این اختلالات در بزرگسالان و کودکان نابینا کمک میکند.
- اختلال تاخیر در فاز خواب بیماری دیگری است که برای درمان آن پزشک میتواند این دارو را تجویز کند. در این اختلال الگوی خواب شخص نسبت به الگوی خواب معمولی دو ساعت یا بیشتر عقب میفتد. در نتیجه شخص دو ساعت دیرتر خوابیده و دو ساعت دیرتر بیدار میشود. با مصرف این دارو میتوان زمان به خواب رفتن در این افراد را کاهش داد و به بهبود بیماری کمک کرد.
- برای درمان بیخوابی بهخصوص در افراد مسن میتوان این دارو را استفاده کرد. در افراد مسن ترشح این هورمون در بدن کاهش پیدا میکند. این دارو مدت زمان به خواب رفتن را کاهش میدهد. اما تاثیر آن بر کیفیت خواب و مدت زمان آن مشخص نیست.
- جت لگ یا پرواززدگی نوعی دیگر از اختلال خواب است که به دلیل پرواز هوایی بین مناطق زمانی متفاوت ساعت داخلی بدن دچار مشکل شده و شخص خسته و بیخواب میشود. این دارو میتواند علائم جت لگ را تا حدودی کاهش دهد.
- افرادی که از داروهای مسدودکننده بتا از جمله داروهای خاص فشارخون استفاده میکنند، دچار بیخوابی شده و مصرف این دارو به کاهش بیخوابی کمک میکند.
- گاهی ممکن است دوزهای بالای ملاتونین بهصورت خوراکی یا تزریقی برای درمان سرطان استفاده شود. این دارو همراه با شیمیدرمانی یا درمانهای دیگر سرطان میتواند به کوچک شدن تومور کمک کند.
- در کودکانی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند، برای کاهش گیجی و بیقراری بعد از عمل، قبل از بیهوشی این دارو تجویز میشود. کودکانی که در طول جراحی داروی سووفلوران دریافت میکنند، هنگام بیدارشدن دچار اضطراب و بیقراری میشوند.

مکانیسم اثر قرص خواب ملاتونین
این دارو نوعی قرص خواب است و به گیرنده ملاتونین متصل شده و مسیر انتقال سیگنال را مهار میکند. در نتیجه همانند زمانی که ترشح ملاتونین در مغز افزایش پیدا میکند، شخص دچار خوابآلودگی شده و زمان به خواب رفتن کاهش پیدا میکند.
اشکال دارویی ملاتونین
این دارو بهصورت خوراکی و تزریقی عرضه میشود. نوع خوراکی آن به شکل قرص، کپسول یا قطره است. برای مصرف دوزهای بالا بهعنوانمثال در درمان سرطان معمولا دارو تزریق میشود. جهت درمان اختلالات خواب پزشک قرص یا کپسول ملاتونین را تجویز میکند.
برخی از مکملها آهسته رهش و برخی دیگر سریع رهش هستند. قرص زیر زبانی ملاتونین نیز عرضه میشود. ممکن است در کرمها و ژلها نیز از این دارو استفاده کنند. پزشک باتوجهبه بیماری در مورد دوز مصرفی و نوع دارو تصمیم میگیرد.
دوز مصرفی ملاتونین
این دارو در دوزهای ۱ تا ۱۰ میلیگرم در روز تجویز میشود. پزشک میتواند برای بزرگسالان ۲ یا ۳ عدد قرص ملاتونین ۳ را تجویز کند. مصرف دارو حدودا تا ۶ ماه ادامه دارد. اما در کودکان باید دوز دارو کاهش پیدا کند. معمولا برای کودکان مصرف یک قرص ملاتونین ۳ توصیه میشود و باید مصرف آن تا ۳ ماه ادامه داشته باشد.
نحوه مصرف ملاتونین
معمولا پزشک این دارو را از ۱ تا ۱۰ میلیگرم در روز تجویز میکند. مکملهای ملاتونین با هم تفاوت داشته و باید پیش از مصرف برچسب دستورالعمل آن را بادقت بخوانید.
اگر این دارو بهعنوان داروی خوابآور استفاده شود، پیشنهاد میشود که مصرف آن از دوز پایین شروع شده و هر هفته مقدار آن افزایش پیدا کند. برای افرادی که دچار اختلالات ریتم شبانهروزی هستند، این دارو برای مدت حدود ۶ ماه تجویزشده تا شخص بتواند به برنامه معمول خواب بازگردد.
حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول میکشد تا این دارو در بدن تاثیر ایجاد کند. به همین دلیل بهترین زمان مصرف آن ۳۰ دقیقه قبل از خواب است. مصرف این دارو در روز باعث خوابآلودگی و خستگی میشود. قرص را همراه با یک لیوان آب مصرف کنید. این دارو نباید همراه غذا مصرف شود.
برای اطلاع دقیق در مورد نحوه مصرف این دارو میتوانید از طریق سایت داروباکس با روانپزشک یا مشاور دارویی در ارتباط باشید. در داروباکس امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
عوارض جانبی ملاتونین
این دارو برای استفاده کوتاهمدت بیخطر بوده و عوارض جانبی جدی ندارد. تحقیقات نشان دادهاند که این دارو وابستگی ایجاد نکرده و مصرف مکرر آن باعث کاهش پاسخ نمیشود. از شایعترین عوارض این دارو میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- سردرد
- سرگیجه
- حالت تهوع
- خوابآلودگی
- رویا یا کابوس غیرمعمول.
برخی از عوارض کمتر شایع بوده و احتمال بروز آنها بسیار کم است. از جمله:
- احساس کوتاهمدت افسردگی
- لرزش خفیف
- اضطراب
- گرفتگی عضلات شکم
- تحریکپذیری
- کاهش هوشیاری
- گیجی
- افت فشارخون به طور غیرعادی.

منع مصرف ملاتونین
اگر هر یک از موارد زیر شامل حال شما میشود، حتما این مورد را با پزشک در میان بگذارید. ممکن است پزشک داروی شما را تغییر داده یا دوز مصرفی را کاهش دهد.
- سرطان
- افسردگی یا بیماری روانی
- دیابت
- مشکلات هورمونی
- مصرف زیاد الکل
- مشکلات سیستم ایمنی
- بیماری کبد
- بیماری ریوی یا تنفسی مانند آسم
- پیوند عضو
- تشنج
- واکنش آلرژیک یا غیرمعمول به ملاتونین
- بارداری یا تلاش برای باردار شدن
- شیردادن.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عوارض جانبی رایج و نادر این دارو بهتر است از مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید. در داروباکس امکان مشاوره با روانپزشک، روانشناس و داروساز بهصورت حضوری، آنلاین و تلفنی وجود دارد.
تداخلات دارویی ملاتونین
ملاتونین با برخی از داروها تداخل دارد. ممکن است برخی از داروها تاثیر آن را از بین برده و برخی دیگر باعث افزایش عوارض جدی شوند. به همین دلیل حتما پیش از مصرف دارو در مورد سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید. برای مشاوره با پزشک میتوانید از طریق سایت داروباکس اقدام کنید. در داروباکس امکان مشاوره دارویی بهصورت آنلاین و تلفنی وجود دارد.
برخی از داروهایی که ممکن است تداخل ایجاد کنند، عبارتند از:
- داروهای ضدانعقاد، ضد پلاکت، گیاهان دارویی و مکملها: مصرف این دسته از داروها با ملاتونین خطر خونریزی را افزایش میدهد.
- داروهای ضدتشنج: مصرف همزمان این دو دارو باعث کاهش اثر ضدتشنج شده و دفعات تشنج را افزایش میدهد.
- داروی فشارخون: فشارخون در این افراد بدتر میشود.
- داروهای ضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی: اثر آرامبخش بیش از حد معمول میشود.
- داروی دیابت: سطح قند خون تحت تاثیر تداخل این دو دارو قرار میگیرد.
- داروهای ضدبارداری: اثرات جانبی ملاتونین افزایش پیدا میکند و اثر آرامبخش دارو بیشتر میشود.
- فلووکسامین: این دارو برای درمان اختلال وسواس فکری تجویز میشود. میتواند سطح ملاتونین را افزایش دهد و شخص بیش از حد دچار خوابآلودگی شود.
- سرکوبکننده ایمنی: عملکرد سیستم ایمنی توسط این دارو تحریک شده و با این دسته از داروها تداخل ایجاد میکند.
- داروهای پایینآورنده آستانه تشنج: مصرف همزمان این داروها باعث افزایش احتمال تشنج میشود.

موارد احتیاط مصرف دارو
به ساعات مصرف این دارو باید دقت کنید. ازآنجاییکه دارو باعث خوابآلودگی میشود، فقط باید در شب مصرف شود. پس از مصرف دارو تا ۵ ساعت از کارهایی با دقت بالا مانند رانندگی اجتناب کنید.
حتما پیش از مصرف دارو در مورد سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت کنید. این دارو انعقاد خون را کاهش داده و میتواند خطر خونریزی را بیشتر کند.
مصرف داروی ملاتونین در بارداری مجاز است؟
دررابطهبا تاثیر این دارو در زمان بارداری تحقیقات کامل انجام نشده است. اگر در دوره بارداری هستید، بهتر است از این دارو استفاده نکنید و یا قبل از مصرف آن با متخصص زنان مشورت کنید.
مصرف داروی ملاتونین در شیردهی مجاز است؟
این دارو میتواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. به همین دلیل نوزادان شیردهی که مادران آنها از این دارو استفاده میکنند، دچار خوابآلودگی میشوند. در این شرایط باید داروی دیگری جایگزین کرده یا به نوزاد شیر مادر ندهید.
مصرف بیش از حد و اوردوز
مصرف بیش از حد این دارو باعث گیجی و خوابآلودگی در طول روز میشود. معمولا مصرف زیاد آن مشکل پزشکی جدی و تهدیدکننده ایجاد نمیکند. اما اگر دچار تنگی نفس یا درد قفسه سینه شدید، سریعا با اورژانس تماس بگیرید. مصرف بیش از حد این دارو میتواند علائم زیر را ایجاد کند.
- گیجی و خوابآلودگی
- کابوس و رویاهای بسیار واضح در شب
- حالت تهوع
- سرگیجه
- سردرد
- اسهال
- درد مفاصل
در صورت فراموشی مصرف دارو چه کار کنیم؟
اگر مصرف دارو را برای یک نوبت فراموش کردید، آن نوبت را نادیده بگیرید. در نوبت بعدی دوز دارو را دوبرابر نکنید و طبق برنامه قبل دارو را مصرف کنید.
برای درمان بیخوابی بهتر است در ابتدای کار به سراغ دارو نروید، بهتر است ابتدا با یک روانشناس یا روانپزشک مشورت کنید. در داروباکس میتوانید به راحتی به پزشکان مورد نظرتان دسترسی داشته باشید و به صورت آنلاین، تلفنی یا حضوری با آنها مشورت کنید.
قرص ملاتونین خارجی
اگر به دنبال قرص خارجی هستید، میتوانید برخی داروهای آمریکایی، کانادایی یا بلژیکی را در داروخانهها پیدا کنید. مشابه خارجی این دارو شامل موارد زیر است:
- ویتانز نیچر ملاتونین ساخت آمریکا
- قرص زیرزبانی ملاتونین وبر ساخت کانادا
- ملاتونین پلاس ساخت آمریکا
- قرص زیرزبانی واناتونین ساخت کانادا
- سافت ژل اسلینایت ویواتیون ساخت سوئیس
- ملاتونین مکس استارویت ساخت بلژیک
قرص ملاتونین رازک
این قرص ساخت شرکت لابراتوارهای رازک است که بهصورت قرص ملاتونین ۳ میلیگرم عرضه میشود. این مکمل تغذیهای ساعت بیولوژیک بدن را تنظیم میکند.
ملاتونین گیاهی
برخی از برندهای این دارو برای تاثیر بهتر و ایجاد حس آرامش در زمان خواب از ترکیبات گیاهی استفاده کردهاند. بهعنوانمثال کپسول دورمیرین فورت آدریان علاوه بر ملاتونین از عصاره گیاهان بادرنجبویه و سنبلالطیب نیز استفاده کرده است. همچنین در کپسول ملاتونین ملاتومکس هرباویوا ترکیباتی مانند اسطوخودوس، بابونه و بادرنجبویه یافت میشود.
تاثیر ملاتونین بر خواب چگونه است؟
ملاتونین هورمونی است که در مغز ترشح شده و به تعادل ریتم شبانهروزی و خواب کمک میکند. مکملهای این هورمون هم دقیقا همین مکانیسم را داشته و برای درمان انواع اختلال خواب تجویز میشوند.

قیمت قرص ملاتونین چقدر است؟
اگر قصد خرید قرص ملاتونین را دارید، باید بدانید قیمت این دارو باتوجهبه تعداد قرص و برند آن متفاوت است. بهعنوانمثال قیمت کپسول ۳۰ عددی از برند آمریکایی حدود ۶۰۰۰۰ تومان و قیمت قرص زیرزبانی ۶۰ عددی از برند کانادایی ۱۳۰۰۰۰ تومان است. قرصهای ۶۰ عددی برند ایرانی نیز قیمت متغیری داشته و از ۳۰۰۰۰ تومان تا ۲۰۰۰۰۰ تومان عرضه میشود.
سوالات متداول شما
اگر پزشک برای شما داروی ملاتونین را تجویز کرده است، احتمالا در مورد نحوه مصرف و موارد مصرف آن با سوالاتی روبرو شدهاید. در ادامه تعدادی از سوالات پرتکرار شما را عنوان کرده و پاسخ آنها را ذکر کردهایم.
مصرف این قرص برای کودکان تنها با تجویز پزشک امکانپذیر است. در کودکانی که دچار اختلالات خواب هستند، ممکن است این دارو کمک کند. اما قبل از مصرف این دارو برای درمان اولیه معمولا عادات خوب قبل از خواب توصیه میشود.
برخی از پزشکان برای رفع علائم اولیه کرونا این دارو را تجویز میکنند. اما هنوز تحقیقات در مورد مفید بودن این دارو در درمان کرونا ادامه دارد.
مصرف این دارو مدتزمان به خواب رفتن را کاهش میدهد و میتواند باعث خوابآلودگی شود. به همین دلیل باید در طول روز از مصرف آن خودداری کرد و شبها دارو را مصرف کرد.
این دارو برای درمان انواع اختلالات خواب از جمله بیخوابی، اختلال ریتم شبانهروزی خواب در نابینایان، جت لگ، اختلال نوبتکاری و اختلال خواب کودکان تجویز میشود.
این دارو برای کودکان اوتیسمی که مشکلات خواب دارند، مفید بوده و باعث میشود سریعتر به خواب بروند. با مصرف این دارو خواب طولانیتر شده و تعداد دفعات کمتری در شب از خواب بیدار میشوند. همچنین به بهبود رفتار کودکان اوتیسم کمک میکند.
تاثیر این دارو از فردی به فرد دیگ متفاوت بوده و به مقدار دوز مصرفی بستگی دارد. اما به طور معمول تاثیر دارو حدود ۵ ساعت در بدن باقی مانده و به دلیل ایجاد خوابآلودگی در این مدت نباید فعالیتهایی مانند رانندگی انجام داد.
در برخی کشورهای اروپایی این دارو تنها با نسخه پزشک به فروش میرسد. اما در ایران میتوان بدون نسخه پزشک این دارو را از داروخانه تهیه کرد. بهتر است قبل از مصرف این دارو از مشاوره دارویی داروباکس استفاده کرده تا در مورد نحوه مصرف آن اطمینان حاصل کنید.
این دارو خاصیت اعتیادآور نداشته و مصرف آن هیچگونه وابستگی ایجاد نمیکند. با مصرف طولانیمدت این دارو پاسخ به آن کاهش پیدا نمیکند.
این قرص به دلیل ایجاد حس گیجی و خوابآلودگی نوعی آرامبخش است. به همین دلیل در طول روز و در زمان انجام فعالیتهای روزمره نباید از آن استفاده کرد.
این قرص عملکردی مشابه ترشح هورمون ملاتونین در مغز داشته و ریتم شبانهروزی خواب را تنظیم میکند. ملاتونین نوعی قرص خواب محسوب شده و نباید در طول روز از آن استفاده کرد.
انواع قرص ایرانی و خارجی میتوانند تاثیر خوبی در کاهش مدتزمان به خواب رفتن داشته باشند. در برخی اختلالات خواب ممکن است پزشک برای تاثیر بهتر داروی خارجی را پیشنهاد دهد.
ملاتونین نوعی هورمون است که بهصورت مکمل نیز عرضه میشود. این دارو یک آمین بیوژنیک است که در حیوانات، گیاهان و میکروبها وجود دارد.
این ماده در غذاهایی مانند گوشت و سبزیجات به مقدار بسیار کم وجود دارد. بهصورت مکمل غذایی نیز تولید میشود. اما ارزش شناختهشدهای ندارد.
حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول میکشد این دارو تاثیر خود را ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است ۱ ساعت تا ۳۰ دقیقه قبل از خواب از دارو استفاده کنید.
این هورمون در انواع گوشت، حبوبات، میوهها و سبزیجات به مقدار بسیار کم وجود دارد. این ماده در حیوانات، گیاهان و میکروبها نیز یافت میشود.
این دارو در درمان افسردگی تاثیری ندارد. طبق تحقیقات انجام شده این دارو نمیتواند علائم افسردگی را در افراد کاهش دهد. حتی در برخی افراد مشاهده شده است که این دارو علائم افسردگی مانند افسردگی فصلی را بدتر کرده است.
داروهای مختلفی برای درمان بیخوابی وجود دارد که پزشک باتوجهبه نوع اختلال و شدت بیماری میتواند هر یک از آنها را تجویز کند. اگر به دنبال دارویی با کمترین میزان عارضه هستید، بهترین گزینه ملاتونین است. کلونازپام نیز دارویی از گروه بنزودیازپین است که برای درمان صرع و اختلالات اضطراب تجویز میشود. از دیگر داروهای درمان بیخوابی میتوان به زالپلون و اسزوپیلکون اشاره کرد.
این دارو برای مصرف دائمی توصیه نمیشود. معمولا پزشک برای بزرگسالان به مدت ۶ ماه و برای کودکان به مدت ۳ ماه دارو را تجویز میکند.
در زنان مبتلا به اندومتریوز استفاده از این دارو باعث کاهش درد و کاهش سوزش ادرار میشود. همچنین کیفیت خواب در این افراد بهبود پیدا میکند.
مطالعات نشان داده است که این دارو میتواند در پیشگیری و درمان میگرن موثر باشد. اثربخشی این دارو مشابه سایر داروهای پیشگیری از میگرن است.
نتیجهگیری و راهنمای مراجعه به پزشک
روانپزشک داروی ملاتونین را برای درمان اختلالات خواب مانند بیخوابی، اختلالات ریتم شبانهروزی و جت لگ تجویز میکند. این دارو عوارض جانبی جدی نداشته و میتوان گفت مصرف کوتاهمدت آن بیخطر است. قبل از مصرف دارو باید در مورد داروهای مصرفی خود به دکتر روانپزشک اطلاع دهید تا تداخل دارویی ایجاد نشود. این قرص باعث خوابآلودگی شده و نباید در زمان انجام فعالیتهای خاص مصرف شود.
برای درمان بیخوابی و سایر اختلالات خواب باید به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دارو میتوانید از مشاوره دارویی در سایت داروباکس استفاده کنید. در داروباکس علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
داروباکس مراقب سلامتی شماست!
دیدگاه های نامرتبط به مطلب تایید نخواهد شد.
از درج دیدگاه های تکراری پرهیز نمایید.