دوفاستون یک داروی پروژسترونی است که برای موارد مختلفی از جمله سقط جنین تهدید شده یا مکرر در دوران بارداری، خونریزی ناکارآمد، ناباروری به دلیل نارسایی لوتئال، دیسمنوره و اندومتریوز ثانویه تجویز و مصرف می‌شود. شروع مصرف این دارو باید زیر نظر یک پزشک متخصص باشد و همه متخصصان مصرف خودسرانه دوفاستون رو اشتباه می‌دانند. به همین جهت به شما توصیه می‌شود که اگر با خواندن اطلاعات این مقاله، تشخیص دادید که مصرف قرص دوفاستون برایتان مفید است، بی‌گدار به آب نزنید. اول از همه از یک متخصص زنان نوبت مشاوره آنلاین یا حضوری بگیرید. سپس با این شخص درباره شرایط خود صحبت کنید و پس از تشخیص پزشک مصرف این دارو را شروع کنید. برای پیدا کردن بهترین متخصصان هم می‌توانید از وبسایت داروباکس کمک بگیرید. داروباکس به شما امکان دریافت نوبت ویزیت به ساده‌ترین شکل ممکن را می‌دهد.

دوفاستون چیست؟

قرص دوفاستون یک نسخه مصنوعی از پروژسترون است. قرص دوفاستون برای درمان اختلالات چرخه تولید مثل زنان مانند ناباروری، قاعدگی نامنظم و خونریزی رحم استفاده می‌شود. این دارو با تقلید از فعالیت‌های هورمون طبیعی پروژسترون عمل کرده و به کاهش علائم عدم تعادل هورمونی کمک می‌کند. مصرف این دارو باید زیر نظر یک پزشک متخصص شروع شده و برحسب نیاز ادامه یابد.

دیگر اسامی رایج این دارو:

• قرص دوفاستون ۱۰ میلی گرم
• قرص دیدروژسترون
• قرص دوفاژست ۱۰ میلی گرم
• قرص دوفامد ۱۰ میلی گرم

نحوه مصرف قرص دوفاستون

بسته به اینکه برای درمان و بهبود چه شرایطی اقدام به مصرف قرص دوفاستون می‌کنید، نحوه مصرف متفاوت خواهد بود. این که چه مقدار دارو را به چه شکل و در چه مدت زمانی مصرف کنید توسط پزشک یا تیم پزشکی شما تعیین می‌شود. در ادامه هر یک از این شرایط را مورد بررسی قرار داده‌ایم:

طریقه مصرف قرص دوفاستون برای تنظیم قاعدگی

برای تنظیم چرخه قاعدگی می‌توان روزانه ۱ قرص دوفاستون را از روز یازدهم تا بیست و پنجم سیکل در یک سیکل ۲۸ روزه مصرف کرد. در موارد ابتلا به اندومتریوز هم تعداد ۱ تا ۳ قرص دوفاستون به شکل روزانه و از روز ۵ تا ۲۵ سیکل یا برای کل سیکل تجویز می‌شود.

نحوه مصرف قرص دوفاستون برای باردار شدن

اگر هدف شما از مصرف قرص دوفاستون باردار شدن است، توصیه می‌شود که درمان را با بالاترین دوز شروع کنید. ناباروری در اثر نارسایی جسم زرد نیاز به مصرف روزانه ۱ قرص دوفاستون از روز ۱۴ تا ۲۵ سیکل دارد. توجه داشته باشید که در این شرایط درمان باید حداقل برای ۶ سیکل متوالی ادامه یابد.

طریقه مصرف قرص دوفاستون برای تنبلی تخمدان

اگر دچار تنبلی تخمدان هستید، احتمالا پزشک به شما توصیه می‌کند که روزانه ۱ یا ۲ قرص را از روز ۱۱ تا ۲۵ سیکل پریود خود مصرف کنید.

نحوه مصرف دوفاستون برای قطع خونریزی

خونریزی ناکارآمد رحم با مصرف ۲ قرص دوفاستون در روز به مدت ۵ تا ۷ روز متوقف می‌شود. در صورت مصرف این دارو، خونریزی یا همان از دست دادن خون، در عرض چند روز به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

بهترین ساعت مصرف قرص دوفاستون

ساعت خاص و مشخصی برای مصرف قرص دوفاستون وجود ندارد. تنها باید به این نکته توجه داشته باشید که دوفاستون را باید همراه با غذا یا بدون غذا هر روز و در زمان مشخصی مصرف کنید.

موارد مصرف دوفاستون

بسته به نوع بیماری و همچنین شدت آن، دوفاستون ممکن است برای افراد زیادی تجویز شود. اما تشخیص این موضوع را باید به پزشکان متخصص در این زمینه سپرد. در ادامه برخی از بیماری‌هایی که نیاز به مصرف دوفاستون دارند نام برده و هر یک را توضیح داده‌ایم:

۱. قرص دوفاستون برای تنبلی تخمدان

قرص دوفاستون حاوی هورمونی مشابه پروژسترون به نام دیدروژسترون است که برای درمان تنبلی تخمدان مانند پریود نامنظم، ناباروری و سقط جنین تجویز می‌شود.

۲. مصرف قرص دوفاستون برای باردار شدن

دوفاستون می‌تواند به عنوان بخشی از درمان ناباروری در زمانی که یک زن با پروژسترون پایین تشخیص داده می‌شود استفاده گردد. در این شرایط باردار شدن یا حفظ بارداری بسیار سخت است و مشکلات ناشی از نارسایی لوتئال وجود دارد.

۳. دوفاستون برای درمان دیسمنوره

دوفاستون معمولاً برای تشخیص یا درمان درد شدید پریودی مصرف می‌شود. در این شرایط تا ۲ قرص دوفاستون به صورت روزانه از روز ۵ تا ۲۵ سیکل تجویز می‌شود. دوزهای ۱۰ میلی گرم این دارو باید چند بار در روز و در طول روز پخش شوند. توصیه می‌شود که درمان دیسمنوره با قرص دوفاستون با مصرف بالاترین دوز شروع شود.

۴. آندومتریوز

قرص دوفاستون برای درمان سریع آندومتریوز (رشد بافت در خارج از رحم) هم تجویزی و مصرف می‌شود. این داروی موثر ضد اندومتریوز تکثیر، آپوپتوز و چسبندگی را هدف قرار می‌دهد.

۵. خونریزی غیر طبیعی واژینال

خونریزی غیر طبیعی رحم به دلیل تغییرات هورمونی یا وجود فیبروم یا سرطان ایجاد می‌شوند. از دوفاستون برای درمان خونریزی‌های غیر طبیعی رحم هم می‌توان استفاده کرد.

۶. اختلالات قاعدگی

مصرف دوفاستون درمان بی‌نظمی‌های قاعدگی ناشی از خونریزی تخمک گذاری (خونریزی شدید یا طولانی قاعدگی) را درمان می‌کند.

۷. کیست تخمدان و آمنوره ثانویه

کیست‌های تخمدان توده‌های خوش خیم یا غیرسرطانی هستند که در تخمدان‌ها ایجاد می‌شوند. مصرف دوفاستون در درمان کیست ساده تخمدان موثر است.

۸. تهدید به سقط جنین یا سقط مکرر

سقط مکرر حاملگی (RPL) به عنوان ۳ سقط متوالی بارداری قبل از ۲۰ هفته از آخرین دوره قاعدگی تعریف می‌شود. مصرف دوفاستون یکی از روش‌های درمانی این موضوع است. برای درمان این شرایط توصیه می‌شود که ۴ قرص را همزمان با هم و بعد از آن هر ۸ ساعت یک قرص تا از بین رفتن کامل مصرف نمایید. توجه داشته باشید که دوزهای بیش از ۱۰ میلی گرم در روز باید با فاصله زمانی استفاده شوند. توصیه می‌شود که در درمان سقط مکرر به کمک دوفاستون، درمان با بیشترین دوز آغاز شود.

۹. درمان جایگزینی هورمون

دوفاستون برای درمان مشکلاتی که ممکن است در زمانی که بدنتان هورمون پروژسترون خود را به اندازه کافی تولید نمی‌کند به سراغتان بیایند، استفاده می‌شود. این هورمون به طور معمول از دوران بلوغ تا یائسگی در تخمدان‌ها تولید می‌شود. پروژسترون (دیدروژسترون) موجود در دوفاستون جایگزین این هورمون از دست رفته می‌شود.

۱۰. ناباروری ناشی از نارسایی لوتئال (قرص دوفاستون و تخمک گذاری)

داروی دوفاستون چرخه قاعدگی پایدارتری ایجاد می‌کند که از آن طریق زن می‌تواند زمان تخمک‌گذاری را پیش‌بینی کند و باردار شود. بنابراین می‌توان قبل از باردار شدن دوفاستون مصرف کرد. علاوه بر این، Duphaston می‌تواند برای زنان باردار به منظور جلوگیری یا درمان سقط جنین مورد استفاده قرار گیرد.

مقدار مصرف در ناباروری ناشی از نارسایی لوتئال ۱۰ میلی گرم دیدروژسترون دو بار در روز از روز ۱۱ تا ۲۵ سیکل است. همچنین درمان باید حداقل برای ۶ سیکل متوالی ادامه یابد.

۱۱. قرص دوفاستون برای درمان پولیپ رحم

داروهای هورمونی مانند دوفاستون ممکن است علائم را تسکین داده و پولیپ را کوچک کند، اما علائم معمولاً پس از قطع دارو مجددا باز می‌گردند.

قرص دوفاستون و دوقلوزایی

قرص دوفاستون ارتباطی با دوقلویی یا چندقلویی زایی نداشته و باعث دوقلوزایی نمی‌شود.

دوز مصرف دوفاستون

مقدار و نحوه مصرف داروی دوفاستون در شرایط مختلف متفاوت بوده و برحسب نوع بیماری و سایر عوامل توسط پزشک تعیین می‌شود. به عنوان مثال:

• سندرم پیش از قاعدگی: ۱ قرص روزانه ۲ بار از روز ۱۱ تا ۲۵ چرخه قاعدگی
• تهدید به سقط جنین: ۴ قرص همراه با هم و سپس هر ۸ ساعت ۱ قرص
• پریودهای نامنظم: ۱ قرص ۲ بار در روز از روز ۱۱ تا ۲۵ سیکل پریود

عوارض جانبی مصرف دوفاستون

بعضی از عوارض جانبی مصرف قرص دوفاستون در تمامی سنین عبارتند از:

• میگرن
• سرگیجه
• تهوع
• مشکلات سیستم ایمنی
• اختلالات روانی
• اختلالات سیستم عصبی
• اختلالات کبدی و صفراوی
• تورم پستان
• اختلال سیستم گوارش

قرص دوفاستون و چاقی

چاقی به طور مستقیم از عوارض جانبی مصرف دوفاستون به حساب نمی‌آید. چرا که این دارو به خودی خود سبب ایجاد تعادل در وزن خواهد شد.

قرص دوفاستون و لاغری

کمبود هورمون پروژسترون باعث اختلال در عملکرد تیروئید شده و با بروز کم کاری تیروئید متابولیسم بدن فرد دچار مشکل می‌شود و افزایش وزن رخ می‌دهد. در این حالت مصرف قرص دوفاستون به تنظیم هورمون‌ها کمک کرده و تعادل وزن برقرار می‌شود. در این شرایط اگر فرد دچار کمبود وزن باشد پزشک باید با در نظر گرفتن این شرایط احتیاطات لازم را در نظر می‌گیرد.

علت پریود نشدن بعد از مصرف قرص دوفاستون چیست؟

به صورت طبیعی چرخه قاعدگی به تعامل چند هورمون با یکدیگر بستگی دارد. اگر در ترشح هر یک از این هورمون‌ها از جمله پروژسترون و استروژن اختلالی وارد شود یا به مقدار صحیح تولید نشوند، چرخه قاعدگی مختل شده و باعث بروز مشکلاتی مانند آمنوره و خونریزی غیرطبیعی رحمی می‌شود. قرص دوفاستون می‌تواند کمبود هر یک از این هورمون‌ها را جبران کرده و سبب بازگرداندن میزان طبیعی هورمون‌ها شود. بدین صورت  چرخه قاعدگی مجددا به طور منظم اتفاق خواهد افتاد.

موارد احتیاط و منع مصرف دوفاستون

توصیه می‌شود که به منظور جلوگیری از عوارض احتمالی و همچنین حفظ سلامت شخص مصرف‌کننده این دارو، در دوره مصرف به نکات زیر توجه شود:

• سابقه ترومبوز یا همان لخته خون یا سکته مغزی
• بروز حساسیت به دیدروژسترون یا دیگر قرص‌های دوفاستون
• سابقه داشتن سرطان پستان، سرطان آندومتر یا بیماری کبدی در خانواده
• خونریزی غیرطبیعی از واژن به دلایل نامشخص
• بیماری کبد
• سقط فراموش شده
• کارسینوم اعضای تناسلی یا پستان
• اختلالات ترومبوتیک

مصرف قرص دوفاستون در بارداری

فقط با تجویز پزشک می‌توان از قرص دوفاستون در دوران بارداری استفاده کرد. البته گفته شده که دوفاستون کاملا بی‌خطر بوده و می‌تواند در دوران بارداری بدون خطر سقط جنین یا عواقب ناخوشایند سلامتی برای مادر و جنین در حال رشد استفاده شود. دوفاستون جایگزینی برای داروی پروژسترون است و در بارداری تداخلی ندارد. برعکس، در بسیاری از موارد به حفظ آن هم کمک می‌کند.

مصرف قرص دوفاستون در شیردهی

در مورد مصرف قرص دوفاستون در شیردهی هم باید با پزشک مشورت کنید چون مشخص نیست که آیا خطری برای کودک وجود دارد یا خیر. با این حال دوفاستون به دلیل اینکه یک داروی هورمونی است ممکن است بر باروری و شیردهی تاثیرگذار باشد.

اختلالات دارویی دوفاستون

اگر قرص دوفاستون (دیدروژسترون) و بروموکریپتین به طور هم‌زمان مصرف شوند باعث ترشح بیش از حد و خود به خودی شیر می‌شود. داروهایی که القا کننده فعالیت آنزیم‌های کبدی مثل ریفامپین، فنی توئین و کاربامازپین هستند هم اگر به صورت هم‌ زمان با قرص دوفاستون مصرف شوند باعث کاهش کارایی و اثر دارو خواهند شد.

اطلاعات دارویی دوفاستون

در جدول زیر می‌توانید اطلاعات دارویی قرص دوفاستون را مشاهده کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

قرص دوفاستون را در شرایطی که واقعا به آن نیاز هست مصرف کنید، اما نه به صورت خودسرانه. همانطور که گفته شد این دارو برای موارد مختلفی از جمله سقط جنین، خونریزی، ناباروری، دیسمنوره و اندومتریوز مصرف می‌شود. نحوه مصرف و شرایط مصرف این دارو برای هر شخص باید توسط متخصص تشخیص داده شده و تجویز گردد.

اگر به دنبال یک دکتر متخصص زنان برای مشاوره مصرف دارو یا ویزیت برای پیگیری بیماری خود هستید از وبسایت داروباکس کمک بگیرید. شما می‌توانید به کمک وبسایت داروباکس با بهترین پزشکان در هر شهر و ناحیه‌ای آشنا شوید و اطلاعات تکمیلی آن‌ها را هم از این طریق بررسی کنید. در نهایت هم می‌توانید نوبت مشاوره آنلاین دکتر زنان یا مشاوره دارویی آنلاین دریافت کنید.