دولوکستین Duloxetine

دولوکستین چیست؟
دولوکستین داروی پرکاربرد در درمان برخی اختلالات خلقی و عصبی می باشد و در مواردی همچون افسردگی، اختلال اضطرابی، دردهای ناشی از آسیب عصبی در بیماران دیابتی (نوروپاتی دیابتی)و…تجویز می گردد.

لوکسور یکی از برندهای دولوکستین

افراد مبتلا به افسردگی، خلق پایینی دارند که می‌تواند بسته به شرایط شدید شده و در زندگی شخصی،کاری و فعالیت های روزانه فرد تاثیر بگذارد.
افسردگی همچنین می تواند پیش زمینه ی اختلالات دیگر نظیر مشکلات در ارتباط عاطفی و بیماری‌های جسمی و روحی گردد. دولوکستین با تنظیم سطح ناقل‌های شیمیایی در مغز به نام سروتونین و نوراپی نفرین به برطرف کردن علائم افسردگی کمک می نماید.
علائم دردهای عصبی دیابتی و برخی اختلالات اضطرابی نیز می‌تواند به کمک این دارو با کنترل سطح سروتونین و نوراپی نفرین بهبود یابد. در صورتی که دولوکستین جهت مشکل دیگری برای شما تجویز گردیده است هم می‌تواند به کاهش علائم ناشی از درد یا اضطراب کمک نماید.
این دارو همچنین در درمان برخی مشکلات ادراری تجویز می شود که توصیه های جداگانه ای دارد و با برندهای تجاری متفاوتی در دنیا تولید می شود.
پیش از شروع مصرف دولوکستین
-در صورت بارداری، اقدام به بارداری یا شیردهی، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
-در صورت سابقه ی اختلالات کبدی، کلیوی، قلبی، فشار بالای چشم، گلوکوم و فشار خون بالا پزشک را در جریان قرار دهید.
-چنانچه مبتلا به بیماری دوقطبی هستید و دچار حالت خلق بالا و سرخوشی (مانیا) می باشید، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید.
-در صورت ابتلا به بیماری‌های خونی، احتمال خونریزی با مصرف این دارو افزایش می‌یابد. لذا حتماً پزشک را در جریان این اختلالات قرار دهید.
-لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود (حتی داروهای بدون نسخه،مکمل و گیاهی) تهیه نمایید و در اختیار داروساز یا پزشک خود قرار دهید تا در صورت احتمال بروز تداخلات دارویی، اقدامات لازم صورت گیرد.
-در صورت سابقه ی حساسیت به دولوکستین یا داروهای مشابه آن، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
نحوه صحیح مصرف دولوکستین
-دولوکستین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف نمایید. دوز معمول دارو ۳۰ تا ۶۰ میلی گرم روزانه میباشد.
احتمالاً پزشک درمان را با مقدار کمتر (۳۰ میلی‌گرم )آغاز نموده و به تدریج مقدار مصرف را افزایش میدهد.
-سعی کنید دارو را در زمان مشخصی از روز مصرف نمایید تا با مصرف منظم از فراموشی جلوگیری نموده و همچنین اثرات مطلوب را زودتر مشاهده کنید.
-دولوکستین را می توانید قبل یا بعد از غذا مصرف نماید. کپسول را به صورت کامل همراه یک لیوان آب میل کنید.
-در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری آن را مصرف نمایید. چنانچه تا پایان شبانه روز مصرف دارو را به خاطر نیاوردید، نوبت فراموش شده را مصرف ننمایید و نوبت های بعدی را طبق روال سابق مصرف کنید. از دو برابر نمودن مقدار مصرف در یک نوبت خودداری نمایید.
توصیه ها
-در مدت درمان با دولوکستین لازم است تحت نظر پزشک باشید تا روند بهبودی شما بررسی گردد.
-در صورتی که احساس نمودید مصرف دلوکستین برای شما موثر واقع نشده است، چنانچه آن را برای افسردگی یا اضطراب مصرف می نمایید، باید بدانید که ممکن است شروع اثرات مثبت دارو بر روی این علائم حداقل یک تا دو هفته پس از شروع درمان بروز نماید و همچنین عموماً ۲ تا ۴ هفته زمان می‌برد تا شما احساس بهبودی کامل نمایید و در صورتی که این دارو برای دردهای عصبی ناشی از دیابت مصرف می شود، برای مشاهده ی اثرات مطلوب باید چند هفته مصرف دارو را ادامه دهید.به همین خاطر باید  صبور باشید و از قطع مصرف دارو بدون نظر پزشک بپرهیزید.
-دوره ی درمان افسردگی با این دارو، حداقل ۶ ماه پس از احساس بهبودی کامل و برطرف شدن علائم شما می باشد.
-داروهای ضد افسردگی متعددی وجود دارند که اثرگذاری و طول درمان متفاوتی دارند. با این حال اگر به هر دلیلی احساس میکنید دولوکستین برای شما مناسب نمی باشد، پیش از قطع خودسرانه حتماً به پزشک مراجعه نمایید تا در صورت صلاحدید داروی دیگری را جایگزین نماید.
-مصرف الکل در مدت درمان با این دارو احتمال بروز عوارض ناخواسته ی دارویی همچون تاری دید و سرگیجه را افزایش می دهد.
-لیست کامل داروهای مصرفی و مکمل ها و داروهای گیاهی مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید. به طور مثال برخی از داروهای گیاهی و مکمل های حاویst John’s wort می‌تواند احتمال بروز عوارض ناخواسته دارویی دلوکستین را افزایش دهد.
-در صورتی که قرار است اقدام به هرگونه جراحی نمایید، درمانگر خود را در جریان مصرف دولوکستین قرار دهید.
-مصرف دولوکستین را تا زمانی که پزشک صلاح می‌داند، ادامه دهید.درمان شما ممکن است چندین ماه طول بکشد.
-قطع ناگهانی دارو می‌تواند عوارضی همچون سردرد شدید، تهوع، استفراغ، سرگیجه، لرزش، اختلال خواب و… در پی داشته باشد. پزشک شما با کاهش تدریجی دارو، در طول یک تا دو هفته
احتمال بروز مشکلات را کاهش می دهد.
عوارض ناخواسته ی دارویی دولوکستین
-در صورت احساس تهوع، مصرف وعده های غذایی ساده و سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و پر ادویه، می تواند کمک کننده باشد.
-در صورت بروز خشکی دهان می‌توانید از آدامس یا آبنبات های فاقد شکر استفاده کنید.
-یبوست ناشی از مصرف این دارو با داشتن یک رژیم غذایی مناسب حاوی فیبر و مصرف به اندازه آب و مایعات قابل کنترل می باشد.
-در صورت بروز تاری دید، احساس خستگی، سرگیجه یا خواب‌آلودگی، از رانندگی و کار با ابزاری که نیاز به احتیاط و تمرکز دارند و همچنین از مصرف الکل خودداری نمایید.
-چنانچه دچار اسهال شدید، مایعات به مقدار کافی مصرف کنید. اسهال ناشی از این دارو خفیف است و در مدت کوتاهی برطرف می‌گردد.
-در صورت بروز سردرد، مایعات به مقدار کافی مصرف نمایید و با داروساز خود جهت معرفی داروی ضد درد مناسب مشورت نمایید. در صورتی که سردرد شدید یا طولانی شد به پزشک خود مراجعه نمایید.
-در صورت کاهش اشتها، سوء هاضمه، معده درد و برافروختگی صورت،افزایش فشارخون، مشکل در به خواب رفتن، احساس اضطراب، احساس گزگز شدن و بی حسی پوست، احساس لرزش، کاهش میل جنسی و افزایش تعریق، حتماً مسائل خود را با پزشکتان در میان بگذارید.
-در صورتی که افکار ناراحت کننده و یا مظطرب‌کننده دارید حتماً در مورد آنها با پزشک یا روان درمانگر خود صحبت کنید. زمانی که دووکستین جهت درمان افسردگی یا اضطراب تجویز می گردد، می تواند در ابتدا این افکار ناراحت کننده را تشدید نماید اما به کمک پزشک و با ادامه درمان بدن شما با دارو تطابق می یابد و علائم برطرف می گردند.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف دولوکستین

داروی دولوکستین از دسته داروهای ضد افسردگی است که در موارد ذیل کاربرد دارد:
– افسردگی های حاد و مقاوم به سایر داروها
-درمان اضطراب عمومی(GAD)
-کنترل دردهای سطحی عصبی دیابتیک(DPNP)
-کنترل فیبرومیالژیا(FM)
-کنترل دردهای مزمن عضلات اسکلتی(کمر درد مزمن – استئوآرتریت)

مکانیسم اثر دولوکستین

مهار کننده قوی بازجذب سرتونین – نوراپی نفرین است و مهار کننده ضعیف باز جذب دوپامین است

فارماکوکینتیک دولوکستین

بخوبی از دستگاه گوارش جذب می شود. حداکثر غلظت پلاسمایی 6 ساعت پس از مصرف خوراکی با معده خالی و 10 ساعت با معده پر
غذا در معده جذب دارو را کم می کند.
پروتئین باندینگ بیش از 90 درصد است
متابولیسم عمدتا کبدی توسط آنزیم های: CYP1A2 و CYP2D6
نیمه عمر پلاسمایی 12 ساعت
دفع دارو تقریبا 70 درصد از راه ادرار و 20 درصد مدفوع

عوارض جانبی دولوکستین

عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد، خواب آلودگی، خستگی
گوارشی: تهوع، خشکی دهان، درد شکمی
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش وزن
عصبی، عضلانی و اسکلتی: ضعف
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: گرگرفتگی، افزایش فشارخون، تپش قلب
سیستم اعصاب مرکزی: بی خوابی، سرگیجه، آژیتاسیون، اضطراب، تاخیر در انزال، خمیازه، خواب آشفته، اختلال ارگاسم، لرز، هیپوستزی (اختلال حس لامسه)، لتارژی، خواب رفتگی اندام، لرز شدید، اختلال خواب، سرگیجه
پوستی: افزایش تعریق، خارش
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش میل جنسی، ارگاسم غیرطبیعی، گرگرفتگی، افزایش وزن
گوارشی: یبوست، کاهش اشتها، استفراغ، اسهال، سوء هاضمه، اختلال چشایی، نفخ
ادراری تناسلی: اختلال نعوظ، اختلال انزال، تکرر ادرار
کبدی: افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز
عصبی، عضلانی و اسکلتی: لرزش، درد عضلات و استخوان ها
چشمی: تاری دید
تنفسی: درد دهان و گلو، سرفه

تداخلات دارویی دولوکستین

مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP1A2
– سوبسترای CYP2D6
– مهارکننده‌های CYP2D6 (متوسط)
– تشدید اثرات ضد پلاکت
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS
– تشدید هیپوناترمی
– تشدید اثرات کاهنده فشارخون
– تداخل با اثر آنالوگ های نوراپی‌نفرین رادیونشان شده
– کاهش آستانه تشنج
– تشدید اثرات سروتونرژیک

تداخلات رده X (پرهیز):
آبامتاپیر، بروموپرید، داپوکستین، دوکسوروبیسین (متداول)، فلووکسامین، فراورده‌های رادیو دارویی آیوبنگوان، لینزولید، مکیتازین، متیلن بلو، مهارکننده‌های مونوآمینواکسیداز (ضدافسردگی)، راساژیلین، سافینامید، سلژلین، تیوریدازین، اوروکیناز

کاهش اثرات داروها توسط دولوکستین:
آگونیست های آلفا 2، کدئین، فراورده‌های رادیو دارویی آیوبنگوان، آیوفلوپان ید 123، تاموکسیفن، ترامادول

کاهش اثرات دولوکستین:
بروکلی، ماری‌جوانا (شاهدانه)، القاکننده‌های متوسط CYP1A2، گیاه علف چای، تنباکو (دود کردن)

افزایش اثرات داروها توسط دولوکستین:
داروهای با خاصیت ضد پلاکت، آجمالین، آگونیست های آلفا و بتا، آمفتامین‌ها، داروهای ضد انعقاد، داروهای ضد سایکوز، آپیکسابان، آریپیپرازول، آریپیپرازول لاروکسیل، آسپیرین، آتوموکستین، بمیپارین، برکسانولون، برکسپیپرازول، کارودیلول، سفالوتین، کلوزاپین، کلاژناز (سیستمیک)، دابیگاتران اتکسیلات، دئوکسی کولیک اسید، دیوتترابنازین، دوکسوروبیسین (متداول)، ادوکسابان، الیگلوستات، انوکساپارین، فلکاینید، فلووکسامین، هالوپریدول، هپارین، ایبریتومومب تیوکستان، ایلوپریدون، ایندورامین، مکیتازین، متیلن بلو، متوکلوپرامید، متوپرولول، نبیولول، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیرانتخابی)، اوبینوتوزومب، اولموتینیب، اکسی تریپتان، پرهگزیلین، پرفنازین، پیموزاید، پیتولیسانت، پروپافنون، ریسپریدون، ریواروکسابان، سالیسیلات ها، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (مهارکننده‌های قوی CYP2D6)، داروهای سروتونرژیک (خطر بالا، متفرقه)، مهارکننده‌های باز جذب سروتونین/ نوراپی نفرین، تامسولوسین، تترابنازین، تیوریدازین، داروهای ترومبولیتیک، تیمولول، ترامادول، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای، اوروکیناز، والبنازین، زوکلوپنتیکسول

افزایش اثرات دولوکستین:
آبامتاپیر، آکالابروتینیب، آجمالین، الکل (اتیل)، آلموتریپتان، آلوسترون، آمفتامین‌ها ها، داروهای ضد تهوع (آنتاگونیست های 5HT3)، داروهای ضد سایکوز، داروهای کاهنده فشارخون، بروموپرید، بوسپیرون، سیکلوبنزاپرین، مهارکننده‌های متوسط CYP1A2، مهارکننده‌های قوی CYP2D6، داپوکستین، داساتینیب، دکس متیل‌فنیدات، متیل‌فنیدات، دکسترومتورفان، التریپتان، مشتقات ارگوت، امولسیون‌های چرب (بر پایه روغن ماهی)، فنفلورامین، فنتانیل، فلووکسامین، گلوکزآمین، گیاهان (با خاصیت ضد پلاکت/ ضد انعقاد)، ایبروتینیب، اینوترسن، لاسمیدیتان، لیماپروست، لینزولید، لورکاسرین (از بازار دارویی ایالات‌متحده جمع‌آوری‌شده)، لومفانترین، مپریدین، متاکسالون، میرتازاپین، مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز (ضدافسردگی)، مولتی ویتامین/ فلورید (حاوی ویتامین‌های آ، دی و ای)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، دی، ای، کا، فولات، آهن)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، ای، بدون آهن)، نفازودون، اسیدهای چرب امگا 3، اندانسترون، آگونیست های اوپیوئیدی، اوزانیمود، پگ اینترفرون آلفا – 2b، پنتوسان پلی سولفات سدیم، پنتوکسی فیلین، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، راموسترون، راساژیلین، سافینامید، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (مهارکننده‌های قوی CYP2D6)، سلژلین، آگونیست های گیرنده 5HT1D سروتونین (تریپتان)، گیاه علف چای، گیاه اسپند، تیپراناویر، ترازودون، ویتامین ای (سیستمیک)، زانوبروتینیب

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها دولوکستین

مصرف در بارداری گروه C
مصرف در شیردهی بعلت ورود دارو در شیر ممنوع است.
مصرف همزمان این دارو با داروهای مهارکننده منوآمینواکسیدان (MAOI) و یا با فاصله کمتر از 2 هفته با این داروها ممنوع است.
مصرف دولوکستین در بیماران کنترل نشده گلوکوم با زاویه بسته ممنوع است.(narrow-anggle glucoma)
َِّFDA مصرف این دارو را در اطفال مجاز نمی داند.
FDA مصرف این دارو را در بیماران دوقطبی مجاز نمی داند.